Choroby cebuli.
Jak już wcześniej pisałem w Polsce są nowe choroby występujące na uprawach cebuli. Na początku uprawy w czasie kiedy się jeszcze nikt nie spodziewa ataku chorób grzybowych może wystąpić Stmphylium. Choroba ta w roku 2014 wystąpiła podczas produkcji rozsady cebuli sadzonej do tuneli foliowych. Objawy były mylone z szarą pleśnią i z mączniakiem rzekomym. W uprawie polowej grzyb może infekować rośliny zaraz po wschodach , czyli w fazie flagi czy pierwszego liścia. Infekcje są wzmożone podczas stresowych warunków dla uprawy cebuli. Takie warunki to przymrozki, silne wiatry z piaskiem uszkadzające mechanicznie tkani, długotrwała susza z wysokimi temperaturami itp. Jakie objawy powinny zaniepokoić producenta. Otóż choroba ta atakuje najstarsze liście na roślinie u których zasychają wierzchołki tych liści, a następnie pojawia się obumarła tkanka po wewnętrznej stronie liścia biegnąca do dołu. Takie liście obumierają. Takie objawy mylone są z niedoborami składników pokarmowych, które jednak zwykle występują na liściach najmłodszych. Jeżeli chodzi o ochronę to najskuteczniejsze jest zapobieganie dlatego też w wielu krajach Europy Zachodniej plantacje cebuli są opryskiwane mankozebem z dodatkiem siarczanu magnezu 3-4 razy przed pierwszy zabiegiem na mączniaka rzekomego. Oczywiście preparaty oparte na mankozebie również będą zapobiegały pojawieniu się mączniaka. Jeżeli już wystąpią pierwsze objawy choroby to niestety w Polsce na tą chorobę nie ma zarejestrowanych preparatów co gorsze taka choroba nie jest opisana i nie jest powszechnie znana, oraz nie ma polskiej nazwy. W Niemczech stosuje się Signum z siarczanem magnezu, a od kiedy pojawił się Skorpion to również i on zwalcza tą chorobę, ale również z siarczanem magnezu. Trudno jest powiedzieć w tej chwili czy Fandango też będzie skuteczne.
Następne w kolejności które mogą się pojawić to choroby odglebowe typu fuzarium czy też różowienie korzeni. Jeżeli w glebie znajdują się grzyby patogeniczne i występują sprzyjające warunki do infekcji to niestety rośliny cebuli są porażane przez te patogeny. Sprzyjające warunki do infekcji to wysoka temperatura powietrza i gleby. Jeżeli gleba przez dłuższy czas będzie dobrze wygrzana ( temperatura powyżej 20oC ) to następują infekcje. Zwykle taka pogoda zaczyna się pod koniec maja na przełomie czerwca czyli w czasie kiedy cebula zaczyna najszybciej przyrastać. Objawy widać dopiero w późniejszym okresie kiedy cebule przedwcześnie wytwarzać suchą łuskę i nie przyrastają lub zaczyna ginąć szczypior. Z tego też względu należy zapobiegać takim chorobom. Leczenie niestety jest praktycznie niemożliwe z braku preparatów. Tak więc pod koniec maja kiedy zaczyna się cieplejsza niż zwykle pogoda, a gleba jest jeszcze wilgotna należy wykonać oprysk preparatem Polversum WP
używając dużej ilości wody lub podczas dużej rosy w nocy, albo podczas mżawki. Można również wykonać szybkie deszczowanie małą dawką wody około 5-10 mm. Jeżeli gleba jest sucha to dobrze by było doprowadzić ją do stanu uwilgotnienia deszczując wcześniej uprawę. Taki zabieg powtarzamy po 10-14 dniach. Trzeba tylko zwrócić uwagą na warunki zastosowania preparatu, który jest wrażliwy na występujące na liściach fungicydy. Przygotowanie zabiegu powinno przebiegać zgodnie z etykietą. Wtedy to mamy pewność, że preparat będzie dobrze działał. Oczywiście w końcowej fazie wzrostu też mogą nastąpić infekcje patogenami doglebowymi, ale cebula będzie już wyrośnięta i osiągniemy zadowalający plon. Natomiast porażone główki mogą nie nadawać się do długiego przechowywania.
Grzyby z rodzaju alternaria też mogą spowodować straty w uprawie cebuli. W ostatnich kilku latach wystąpił problem z grzybem Alternaria Pori. Jeżeli chodzi o grzyby z rodzaju alternaria to zwykle atakują one tkanki obumarłe, ale infekcje mogą rozchodzić się również na tkanki żywe. W sprzyjających warunkach po kilku do kilkunastu dniach może dojść do całkowitego zniszczenia szczypioru. Najstarszy szczypior zasycha od czubka, ale na całym obwodzie. Wyschnięte miejsca pokrywają się charakterystycznym czarnym nalotem zarodników. Na zdrowej tkance pojawiają się również okrągłe lub owalne plamy z nalotem zarodników w kolorze szarym, czerwonym i fioletowym. Ochrona przed takimi grzybami jest niezwykle trudna z powodu braku preparatów o działaniu interwencyjnym – wyniszczającym. W przypadku alternrii możemy tylko zapobiegać przed infekcją grzyba. Do tego celu służy większość preparatów stosowanych w ochronie przed mączniakiem rzekomym.
 |  |
 |  |
Botrytis Sqomoza to choroba jeszcze mniej znana w Polsce, aczkolwiek kilka lat temu widziałem objawy na cebuli zimującej w gruncie w okolicy Kalisza. W Holandii i Belgii ten patogen atakuje również por. Na liściach występują białe dość regularne plamy przypominające objawy jak po przejściu lekkiego gradobicia. Do zwalczania możemy używać preparatów zarejestrowanych do zwalczania szarej pleśni w uprawie cebuli.
Inny problem chorobowy to mączniak rzekomy. Jest to najgroźniejsza choroba cebuli, ale występuje na plantacjach do wielu lat i jest dość dobrze poznana. Są również zarejestrowane bardzo skuteczne preparaty zarówno interwencyjne jak i zapobiegawcze. Najważniejszy problem to ocenić kiedy mogą wystąpić pierwsze infekcje. Choroba infekuje cebule kiedy zwilżenie szczypiory jest dłuższe niż 4 godziny. Tak więc jeżeli wschód słońca jest około 4 rano, a wychodząc o godzinie 8 na plantacje widzimy że szczypior jest mokry wtedy może dochodzić do infekcji i należy rozpocząć ochronę. Pierwsze objawy na szczypiorze widoczne są po 10-12 dniach. Choroba nie i infekuje szczypioru podczas opadów. Tak więc jeżeli występują takie warunki należy rozpocząć opryskiwanie preparatami systemicznymi o szybkim działaniu wyniszczającym np. Ridomil Gold. Następnie do końca należy plantacje opryskiwać preparatami wgłębnymi czy też kontaktowymi lub w razie potrzeby systemicznymi pamiętając o zmianach substancji aktywnych a nie nazw preparatów.
Przy stosowaniu fungicydów do ochrony przed chorobami szczypioru warto pamiętać o dodatku adiuwanta Protector , gdyż zwiększa on przyczepność do liści cebuli i hamuje spływanie substancji aktywnej po liściu.
Zwiększa on również odporność preparatów na zmywanie podczas deszczu lub deszczowania
 |  |
Mancozeb + Protector Mancozeb + zwilżacz
Warto również zwrócić uwagę, że dodatek niektórych silnych zwilżaczy może spowodować rozpuszczenie naturalnej ochronnej warstwy woskowej co może zwiększyć podatność roślin na choroby.
tym sezonie wykonano zabiegi: BlackJack (fertygacja), Terra-Sorb Radicular (fertygacja) oraz BioCal. Dzisiaj po zbiorze wykonano oprysk preparatem NHCaDelta w dawce 5 l/ ha z dodatkiem Armurox (krzem-produkt w doświadczeniach). Do większości zabiegów dodawano Protector. Również wczesną wiosną zastosowano Polyversum WP. W kolejnych tygodniach planowane są zabiegi z wykorzystaniem Polyversum mające na celu podtrzymanie dobrej ochrony owoców przed patogenami grzybowymi do końca zbiorów (bez okresu karencji) 
Od kilku lat wykonujemy doświadczenia zamgławiania owoców i warzyw w komorach przechowalniczych biologicznym preparatem Polyversum WP. Uzyskaliśmy szereg rejestracji tej metody, a ciągu najbliższych 2 tygodni spodziewamy się rejestracji w truskawkach. Uzyskanie rejestracji uprawniającej do stosowania zamgławiania w przechowywanych jabłkach to jednak proces bardzo skomplikowany i niezwykle kosztowny.
W tym przypadku późną jesienią truskawki zostały okryte przy pomocy agrowłókniny Lutrasil P-23. Aby przeprowadzić lustrację na tak zabezpieczonej plantacji należy zdjąć okrywę pamiętając przy tym, że termin zdjęcia agrowłókniny z roślin może być elementem regulującym ich tempo wchodzenia w okres wegetacji. A więc może delikatnie wpływać na początek kwitnienia jak i początek zbiorów. Różnice nie są duże bo mogą wynosić ok. 2-6 dni. 
Prowadząc lustracje plantacji należy zwrócić uwagę na symptomy chorób truskawek.
Lustracje na obecność szarej pleśni przed kwitnieniem należy prowadzić systematycznie już wczesną wiosną aby odpowiednio wcześnie zareagować z optymalnym zabiegiem ochrony roślin.Po zauważeniu pierwszych objawów szarej pleśni na truskawce należy wykonać tak zwany zabieg ‘czyszczący’. Jego zadaniem jest powstrzymanie dalszego rozwoju choroby oraz redukcja ilości zarodników grzyba na kolejne okresy wzrostu i rozwoju w tym na czas kwitnienia.
Po dobrze wykonanym zabiegu Polyvwersum WP zagrożenie ze strony szarej pleśni zostanie znacząco zminimalizowane. Rośliny mogą prawidłowo wzrastać i rozwijać się. Lustrację należy cały czas kontynuować aby mieć pewność, że nie powstały nowe ogniska infekcji na nowo rozwijających się liściach truskawki jeszcze niezabezpieczonych.
Producenci często decydują się na stosowanie osłon niskich celem przyspieszenia wegetacji i co za tym idzie przyspieszenia kwitnienia i owocowania roślin. W tym celu stosuje się osłony niskie w postaci okrywania folią perforowaną lub agrowłókniną białą P-19 lub P-23. Zawsze należy pamiętać jednak o tym, że okrywa stosowana wiosną z folii perforowanej zmienia warunki atmosferyczne na dogodniejsze środowisko do infekcji grzybami 
Mączniak prawdziwy truskawki to choroba grzybowa, której zarodniki infekują najmłodsze liście. Stają się one łódeczkowato wygięte ku górze a z czasem na spodniej stronie pojawia się biało-szary nalot złożony z grzybni, zarodników i trzonków. Nie zwalczany mączniak prawdziwy może porazić wszystkie zielone części rośliny, w tym zawiązki owocowe i same owoce. Dlatego tak ważna jest lustracja plantacji w okresie intensywnego wzrostu masy liściowej. Już 5 % porażonych liści jest przesłanką do zwalczania tej choroby w uprawie truskawek.
Inną groźną chorobą występującą na liściach jest biała plamistość liści truskawki. Częściej ją możemy spotkać na plantacjach okrywanych lub w uprawach tunelowych. Sprzyjające warunki dla jej rozwoju to temperatura 15-25 st. C i wilgotność powietrza od średniego do wysokiego poziomu. Choroba może występować na młodych liściach, najpierw w postaci plam z białym środkiem i fioletowo-czerwonawą obwódką. Nie zwalczana może prowadzić w konsekwencji do zamierania całych blaszek liściowych i pogorszenia jakości i wysokości plonu truskawki.
W budowaniu odporności roślin na patogeny, w tym choroby liści, ważną rolę odgrywa prawidłowe nawożenie truskawek. Z różnych badań i obserwacji wynika, że prowadzenie zabiegów ochronnych liści w połączeniu z optymalnym ich odżywieniem daje najlepsze efekty w ograniczaniu chorób. Celem stosowania nawozów jest wzmacnianie naturalnej odporności rośliny zaś celem stosowania środków ochrony roślin zwalczanie patogenów. W przypadku preparatu biologicznego ( Polyversum WP ) efekt budowy odporności truskawki i zwalczania patogenów jest osiągnięty w jednym zabiegu.
Wczesno-wiosenne lustracje na plantacjach muszą również uwzględniać pojawianie się szkodników. Do tych najbardziej uciążliwych bez wątpienia należy przędziorek chmielowiec. Te niewielkie roztocza zimują w postaci zapłodnionych jesienią samic o czerwonawym, karmazynowym zabarwieniu ciała. Samice składają jaja, nawet bardzo wczesną wiosną, po czym umierają. Zdjęcie powyżej wykonano 30 marca 2016 roku, widoczne są na nim jaja złożone na spodniej stronie liścia. W momencie, gdy temperatura powietrza osiągnie optymalną wartość, wylęgną się z nich larwy, które dadzą początek tegorocznej populacji przędziorka chmielowca. W niższych, nie sprzyjających rozwojowi omawianego roztocza temperaturach, jaja mogą leżeć na liściu nawet 33 dni i oczekiwać sprzyjających warunków.
Przed przystąpieniem do nawożenie roślin, w pierwszej kolejności należy wykonać chemiczną analizę gleby na zasobność składników pokarmowych. Glebę należy pobrać z plantacji, opisać, i dostarczyć do Stacji Chemiczno-Rolniczej ( adresy i dane wszystkich stacji znajdują się na stronie 
Aby zapewnić roślinom prawigłowy wzrost i rozwój, w tym prawidłowy system korzeniowy, gleba musi mieć optymalną strukturę gruzełkowatą. Przyczynia się ona do zachowania w glebie optymalnych stosunków powietrzno-wodnych, bez których system korzeniowy truskawki nie może prawidłowo funkcjonować. Aby poprawić strukturę gleby, przed założeniem plantacji truskawek należy zastosować optymalny płodozmian złożony z roślin strukturotwórczych. Należy wprowadzić do gleby nawozy organiczne oraz kationy dwu wartościowe ( Ca ++ i Mg ++ ) w optymalnych ilościach. Na plantacjach już istniejących można stosować wspomagacze glebowe, które stymulują ryzosferę. Do takich produktów zaliczmy preparaty o wysokiej zawartości kwasów humusowych H-850 WG i preparaty aminokwasowe Terra Sorb Radicular.
Przed przystąpieniem do wykonywania zabiegów nawożenia i stymulacji roślin należy wyciągnąć z gleby kilka losowo wybranych truskawek, ocenić ich system korzeniowy, oraz przekroić szyjkę korzeniową dokonując analizy. Należy sprawdzić czy w czasie zimy nie uległa uszkodzeniu korona truskawek. Jeśli stwierdzimy, że szyjka korzeniowa jest uszkodzona, należy odstąpić od standardowego programu nawożenia doglebowego truskawek. Jak identyfikować uszkodzenia korony truskawki można zobaczyć na filmie.
Jeśli roślina jest nie uszkodzona przez mróz i warunki zimowe, to jej korzenie powinny mieć kremowo-biały kolor, zaś korona truskawki po przekrojeniu powinna być białego koloru na całej długości. Nie uszkodzone rośliny mają pełen zapas substancji zgromadzonych jesienią roku poprzedniego. Ich wiązki przewodzące są nie uszkodzone, co zapewnia prawidłowe pobieranie wody i transport składników mineralnych i organicznych.
Należy odpowiednio wcześnie sprawdzić czy szyjka korzeniowa nie była uszkodzona przez mróz w czasie zimy. Trzeba sprawdzić wybrane rośliny pod tym kątem. Zaniedbanie tej czynności przyniesie skutki w późniejszym okresie, szczególnie w czasie w zrostu i dojrzewania owoców. Okazać się może, że rośliny nie wytrzymają dużego obciążenia jakim jest owocowanie z uszkodzonymi koronami. W konsekwencji takie rośliny wydają mały plon, bardzo niskiej jakości, zaś w skrajnych przypadkach mogą nawet zamierać. Wczesno-wiosenna regeneracja uszkodzonych roślin jest bardzo istotna. Zazwyczaj w tym okresie mają one dostępną wodę. Latem w czasie zbioru, z dostępem wody dla roślin bywa różnie. Szczególnie na plantacjach zakładanych bez nawadniania na bardzo lekkich glebach.
