Ładowanie..

YouTube Youtube
793 797 767 Telephone

Korzyści wynikające z mikoryzy

Rozbudowany system korzeniowy

Wpływ mikoryzy na zaopatrzenie roślin w wodę

Roślinny o dobrze zmikoryzowane, maja bardziej rozbudowany system korzeniowy, o większym zasięgu i objętości samego systemu korzeniowego, jak i rozbudowany dodatkowo o zasięg grzybni grzybów mikoryzowych. W związku z tym mogą korzystać z większych zasobów wody glebowej. Część pobranej wody jest zatrzymywana w ryzosferze i grzybni – zapasy wody wykorzystywane w czasie spadku zawartości wody w glebie. Ważną rolę w tworzeniu zapasów wody mają także wezikule – tworzące mikrozbiorniczki z zapasową wodą, zgromadzona wewnątrz korzenia. Woda z wezikul może być wykorzystywana przez rośliny w warunkach suszy. Mikoryza może wpływać także na sam proces pobierania wody, regulując potencjał wody w roślinie – ułatwiając zachowanie homeostazy wodnej, utrzymanie mniej więcej stałej wartości potencjału wody. Brzmi to dość skomplikowanie, ale sprowadza się do osiągnięcia stanu równowagi pomiędzy transpiracją a asymilacją CO2 w drodze fotosyntezy – do obu procesów potrzebne są otwarte szparki, a otwieranie aparatów szparkowych jest sterowane przez potencjał wody właśnie. Mikoryza wpływa także pozytywnie na sam transport wody w roślinie, ułatwiając go.

Wpływ mikoryzy na zaopatrzenie roślin w składniki pokarmowe

Rośliny o zmikoryzowanym systemie korzeniowym są lepiej zaopatrzone w podstawowe składniki pokarmowe. Grzyby ektomikoryzowe oraz grzyby tworzące mikoryzę erykoidalną mogą rozkładać nieorganiczne połączenia żelaza, fosforu i wapnia oraz organiczne połączenia azotu, fosforu i siarki. Składniki pokarmowe w ten sposób udostępnione trafiają do roślin i są przez niewykorzystane do wzrostu, rozwoju i plonowania. Patrząc na zasadniczą rolę mikoryzy erykoidalnej możemy stwierdzić, że głównym zadaniem grzybów jest rozkład organicznych form azotu i fosforu. Grzyby endomikoryzowe zapewniają roślinom o +80% więcej fosforu niż sama roślina byłaby w stanie pobrać z gleby oraz +25% azotu więcej niż możliwości pobierania przez rośliny niezmikoryzowane.

Wpływ mikoryzy na odporność roślin na stresy

Rośliny zmikoryzowane, z ustabilizowana mikoryzą, znacznie lepiej znoszą warunki stresowe. Mikoryza wspomaga rośliny w unikaniu, niektórych stresów oraz zwiększa tolerancję roślin na stresy. Oczywiście wspomaganie roślin przez mikoryzę jest efektywne tylko do pewnego poziomu stresu, musimy pamiętać, że rośliny zmikoryzowane nie są pancerne. Dla przykładu, unikanie suszy przez rośliny zmikoryzowane związane jest większym, głębszym i bardziej rozbudowanym systemem korzeniowym oraz zwiększeniem jego zasięgu przez grzybnię. Dzięki temu rośliny mogą wykorzystać wodę z większego obszaru. Nawet w warunkach więdnięcia rośliny zmikoryzowane później tracą turgor i szybciej odzyskują go. Tolerowanie warunków suszy przez rośliny zmikoryzowane polega na ograniczeniu odwodnienia komórek przez utrzymanie wysokiego potencjału osmotycznego. Grzyby mikoryzowe ograniczają stres suszy, jednak same też są w tych warunkach poddawane stresom. Nawet długotrwała, ale umiarkowana susza powoduje wzrost mikoryzacji korzeni, silny stres suszy ogranicza zasiedlenie korzeni, a także spada tworzenie zarodników przez grzyby.

Grzyby mikoryzowe ograniczają także pośrednio możliwość występowania chorób systemu korzeniowego. Większy, bardziej rozbudowany system korzeniowy, lepiej odżywione, zmikoryzowane rośliny są mniej wrażliwe na porażenie. Bogata mikoryza zmniejsza także liczbę miejsc, w których może być zainfekowany system korzeniowy przez patogeny. Dodatkowo grzyby mikoryzowe zaburzają komunikację pomiędzy systemem korzeniowym a sprawcą choroby, patogen nie może odszukać systemu korzeniowego i zainfekować go. Działanie bezpośrednie w przypadku grzybów endomikoryzowych, polega na szybszym uruchamianiu przez rośliny mechanizmów obronnych i ich zwiększonej aktywności.

Grzyby endomikoryzowe mają jeszcze jedną ogromną zaletę, która w praktyce możemy przekształcić na nasze korzyści. Produkują i bardzo specyficzne białka, zwane glomalinami. Glomaliny to bardzo charakterystyczne pod względem budowy i właściwościach fizykochemicznych białka o stabilnych cząsteczkach, nierozpuszczalne w wodzie i odporne na degradację, stabilizują one agregaty glebowe i chronią je przed rozbiciem. Badania glomalin wykazały odmienną budowę strukturalną niż kwasów huminowych czy fulwowych. Glomaliny są bardzo stabilnymi związkami chroniącymi agregaty glebowe przed degradacją, warunkuje to tworzenie odpowiedniej, trwałej struktury gruzełkowatej zapewniającej odpowiednie stosunki wodno-powietrzne w glebie. Gleba o odpowiedniej strukturze zapewnia roślinom lepsze warunki wzrostu, a nam łatwiejszą i lżejszą uprawę.

MycoTech Bio w praktyce rolniczej

Wydaje się, że warto zadbać o wysoki stopień zmikoryzowania systemu korzeniowego roślin, które uprawiamy, poprzez zastosowanie biopreparatów zawierających propagule grzybów mikoryzowych z rodzaju Glomus. Musimy także wiedzieć, że nie wszystkie gatunki roślin uprawnych podlegają mikoryzacji. Na przykład duża grupa roślin – kapustowate, rdestowate, goździkowate, komosowate, nie wchodzą w symbiozę z grzybami mikoryzowymi ich uprawa na dużą skalę i częsta obecność w płodozmianie ogranicza występowanie w glebie grzybów z rodzaju Glomus. Największe korzyści z zastosowania produktów mikoryzowych na bazie endomikoryzy możemy mieć w przypadku uprawy gatunków z przynajmniej kilku rodzin botanicznych np.: psiankowatych (pomidor, papryka, oberżyna), dyniowatych (ogórek, dynia, cukinia), astrowatych (sałaty), baldaszkowatych (marchew, pietruszka, seler, pasternak), liliowatych (cebula, czosnek), bobowatych (groch, soja i wiele innych gatunków), różowatych (jabłoń, grusza, truskawki, pestkowe), oraz w zbożach kłosowych, trawach i kukurydzy. W obecnej chwili na rynku biopreparatów jest, co najmniej kilka ciekawych rozwiązań opartych na grzybach endomikoryzowych z rodzaju Glomus. Wśród tych rozwiązań na uwagę zasługuje nowość na polskim rynku – nawozowy produkt mikrobiologiczny MycoTech BIO – wprowadzony na polski rynek przez Bioagris.

MycoTech BIO jest nawozowym produktem mikrobiologicznym przeznaczonym do efektywnej mikoryzacji systemu korzeniowego wielu gatunków roślin uprawnych. Składnikami aktywnymi produktu są symbiotyczne grzyby mikoryzowe z rodzaju Glomus oraz konsorcjum bakterii ryzosferowych z rodzaju Bacillus zasiedlający system korzeniowy roślin.

Poznaj mechanizm działania MychoTech BIO

Mechanizm działania MychoTech BIO.

Zastosowanie MycoTech BIO przynosi wymierne korzyści roślinom i stosującym go Plantatorom:

  • ogranicza stres replantacji po wysadzeniu rozsad
  • rośliny szybciej podejmują bezstresowy wzrost i rozwój
  • poprawia wykorzystanie składników pokarmowych z gleby
  • ograniczenia kosztów nawożenia doglebowego nawet o 20%
  • optymalizuje wykorzystanie wody z naturalnych opadów i nawadniania
  • niższe koszty nawadniania

Ogromną zaletą preparatu MycoTech BIO jest możliwość zastosowania go praktycznie na każdym etapie produkcji roślinnej:

  • w czasie produkcji rozsady w multiplatach lub doniczkach
  • w momencie wysadzania rozsady z multiplatów, doniczek
  • bezpośrednio na korzenie roślin w momencie ich sadzenia
  • doglebowo przed siewem lub sadzeniem roślin
  • w początkowym okresie wzrostu roślin, po przyjęciu się rozsady
  • w istniejących już nasadzeniach np.: drzew czy krzewów owocowych

MycoTech BIO może być zastosowany przy użyciu powszechnie dostępnych w gospodarstwach metod, nie wymaga zakupu dodatkowego sprzętu i urządzeń aplikacyjnych:

  • podlewanie roślin w multiplatach, doniczkach
  • zamaczanie multiplatów, doniczek przed wysadzeniem roślin na miejsce stałe
  • moczenie systemu korzeniowego roślin bezpośrednio przed ich sadzeniem
  • podlewanie kostek z rozsadą po ich wystawieniu na maty uprawowe
  • opryskiwanie gleby przed siewem czy sadzeniem roślin
  • fertygację lub podlewanie w czasie wegetacji roślin
  • inkorporację cieczy roboczej w głąb profilu glebowego zasiedlonego przez system korzeniowy

MycoTech BIO polecany jest w uprawie wielu gatunków roślin mikoryzujących np.:

  • Różowate: jabłoń, grusza, czereśnia, brzoskwinia, morela, malina, truskawka, poziomka, jeżyna, śliwa, pigwa, pigwowiec, róża, migdałowiec, świdośliwa, aronia, głóg, irga, ognik, jarzębina
  • Psiankowate: pomidor, papryka, bakłażan, ziemniak, tytoń, miechunka
  • Dyniowate: ogórek, dynia, cukinia, kabaczek, patison, melon, arbuz
  • Astrowate: sałaty, słonecznik, cykoria, karczoch, skorzonera, salsefia
  • Baldaszkowate: marchew, pietruszka, pasternak, seler, kminek, koper, koper włoski, anyż, lubczyk, kolendra
  • Liliowate: cebula, czosnek, por, szczypior, siedmiolatka, szalotka, szparagi
  • Bobowate: fasola zwyczajna, fasola wielokwiatowa, bób, groch, soczewica, soja, ciecierzyca, łubin, wyka, peluszka
  • Zboża np: pszenica, kukurydza

Najbardziej efektywne jest co najmniej dwukrotne zastosowanie MycoTech BIO w cyklu uprawy np. aplikacja na etapie produkcji rozsady i fertygacja roślin po posadzeniu ich na miejsce stałe.

Woda to życie – część 4. Jak zwiększyć wykorzystanie wody przez rośliny za pomocą mikoryzy?

Prowadząc produkcję rolniczą czy ogrodniczą gospodarujemy na skalę naszego gospodarstwa określonymi, posiadanymi przez nas zasobami: glebą, wodą, budżetem, maszynami, narzędziami czy infrastrukturą przechowalniczą. Podobnie rośliny, rosnące na naszych polach gospodarują zasobami, które im dostarczamy, wykorzystują na określonym poziomie, wodę z gleby, składniki pokarmowe, światło słoneczne czy przestrzeń, którą zajmują.

Woda to życie

Zdolność do wykorzystania składników pokarmowych przez poszczególne gatunki określają potrzeby pokarmowe roślin (np. ilość azotu konieczna na wyprodukowanie 1 t plonu). Zdolność do efektywnego wykorzystania wody przez rośliny możemy mierzyć współczynnikiem transpiracji, mówiącym nam o tym, ile wody musi zużyć dany gatunek na wyprodukowanie 1 kg suchej masy.  Wartości współczynnika transpiracji dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych są bardzo zróżnicowane. Jak podaje literatura, mogą one wynosić średnio od 300 do prawie 1000 l wody na 1 kg wytworzonej suchej masy rośliny.

Tab. współczynnik transpiracji dla kilka wybranych gatunków roślin uprawnych:

Gatunek uprawnyWspółczynnik transpiracji H2O l/kg s.m.
pszenica473-559
kukurydza315-413
lucerna651-963
fasola656
marchew270-460
kapusta518-810
ogórek686
Za: S. Karczmarczyk i L. Nowak

Jak widzimy przynajmniej niektóre gatunki roślin „dość rozrzutnie” gospodarują wodą. W tym kontekście pojawia się pytanie, czy możemy mieć wpływ na poprawę wykorzystania wody przez rośliny uprawne? Aby odpowiedzieć na to pytanie warto sięgnąć do historii i to do czasów bardzo nam odległych. Historia podpowiada nam, że możemy wykorzystać do poprawy wykorzystania wody przez rośliny uprawne zjawisko mikoryzy.

Mikoryza pojawiła się w historii roślin bardzo wcześnie, towarzyszyła już pierwszym roślinom lądowym – 400 milionów lat temu, można zaryzykować stwierdzenie, że mikoryza pomogła skolonizować roślinom środowisko lądowe. Mikoryzą nazywa się symbiozę zachodzącą pomiędzy korzeniami roślin wyższych a wysoce wyspecjalizowanymi grzybami żyjącymi w glebie. Nazwa zjawiska – mikoryza pochodzi od dwóch greckich słów: mykes – grzyb, rhiza – korzeń. Mówi się, że różne rodzaje mikoryzy tworzy ponad 80% roślin lądowych, liczba grzybów wchodzących w związki mikoryzowe z roślinami wyższymi szacuje się na około 5000 – 6000 gatunków. Najbardziej rozpowszechnioną (występującą u ponad 80% roślin, w tym u większości roślin uprawnych) i najstarszą jest mikoryza endotroficzna, młodszą i mniej rozpowszechnioną jest mikoryza ektotroficzna, występuje ona u około 5% roślin, głównie nagozalążkowych drzew leśnych. Najmłodszym i najmniej rozpowszechnionym typem mikoryzy, jest mikoryza erykoidalna, występująca wyłącznie w przedstawicieli roślin wrzosowatych.

Mikoryza mikoryzą, ale co z tego wynika dla nas? Generalnie można zaryzykować takie stwierdzenie, że rośliny o silnie zmikoryzowanym systemie korzeniowym są bardziej konkurencyjne niż rośliny bez mikoryzy. Mikoryza silnie oddziałuje na: zaopatrzenie roślin w wodę i składniki pokarmowe, stan fizjologiczny roślin i przebieg podstawowych procesów biochemicznych (np. fotosyntezę), wspiera rośliny w walce ze stresami powodowanymi przez czynniki abiotyczne i biotyczne. Z praktyki wiemy, że owoce z roślin mikoryzowanych są ładniejsze, lepiej wybarwione, słodsze, smaczniejsze, stanowią bogatsze źródło składników pokarmowych i substancji biologicznie czynnych, np. antyoksydantów, witamin, fenoli. Owoce także lepiej się przechowują, są trwalsze po zbiorze.