Opis obiektów przechowalniczych dla zebranych jabłek.

Jak długo można przechowywać jabłka?

Okres przechowywania jabłek jest uzależniony od odmiany, od występowania chorób przechowalniczych oraz duży wpływ ma zastosowana technologia przechowywania.

Technologie przechowywania

Przechowalnia, chłodnia z normalną i chłodnia z kontrolowaną atmosferą to podstawowe technologie stosowane w Polsce do przechowywania jabłek.

Przechowalnia to pomieszczenie bez urządzeń chłodniczych, w którym regulacja warunków przechowywania odbywa się tylko dzięki systemowi nawiewu zewnętrznego powietrza. Wadą tej technologii jest z reguły zbyt wysoka temperatura powietrza we wrześniu i październiku, co uniemożliwia szybkie schłodzenie owoców po zbiorze, a jest to podstawowy warunek utrzymania wysokiej jakości owoców.

Chłodnie to obiekty wyposażone w urządzenia chłodnicze dzięki którym jest pełna kontrola temperatury przechowywania. W zależności od konstrukcji komory i jej wyposażenia w chłodniach możemy zastosować następujące technologie: atmosfera normalna (NA), modyfikowana (MA), standardowa kontrolowana (KA), czy niskotlenowa (ULO) oraz technologie o bardzo niskim stężeniu tlenu (poniżej 0,8%). Każda z technologii ma swoje zalety i wady. Niezbędne jest właściwe przeszkolenie operatora, aby przechowywane owoce miały zadawalającą jakość i nie zostały zniszczone.

Jeśli chcemy, aby jabłka przetrwały okres przechowywania to przede wszystkim trzeba poznać zasady funkcjonowania wyżej wymienionych technologii, wymagania dla owoców i zainstalowanych urządzeń. Przechowalnia ma najmniej wymagań odnośnie optymalizacji terminu zbioru i ma najkrótszy okres przechowywania. Można w niej przechowywać niektóre odmiany jabłek (np. ‘Idared’) przez okres nie przekraczający kilku tygodni. Im nowsza technologia tym wymagania odnośnie stopnia dojrzałości jabłek, szybkości załadunku i schłodzenia owoców, warunków przechowywania (temperatura, wilgotność względna i skład atmosfery) oraz wiedzy obsługi znacznie wzrastają. Odpowiednia wiedza na temat posiadanego sprzętu i umiejętnie wykorzystywanie pozwala na osiągnięcie sukcesu.

Choroby jabłek związane z długim okresem przechowywania

Rozpad starczy, plamistość Jonatana i oparzelizna powierzchniowa należą do najczęstszych chorób fizjologicznych związanych z nadmiernym wydłużaniem okresu przechowywania. Rozpad starczy związany jest z przejrzewaniem owoców. Najszybciej pojawia się na owocach, których dojrzałość w momencie zbioru zdecydowanie odbiegała od optymalnej. Charakterystycznymi objawami rozpadu są zbrązowienia miąższu, który staje się suchy i kaszowaty. Często zmianom w miąższu towarzyszą przebarwienia skórki. Opóźnione schładzanie jabłek po zbiorze i przechowywanie ich w wyższej niż optymalna temperaturze przyśpiesza pojawienie się pierwszych oznak choroby. Zdecydowanie najszybciej można je zauważyć w przechowalni, nieco później w chłodni NA, a najpóźniej w KA.

Poza temperaturą za opóźnienie procesu starzenia się owoców odpowiadają także: niskie stężenie tlenu, podwyższone stężenie dwutlenku węgla, i 1-MCP (w Polsce dopuszczony do stosowania w przechowalnictwie jabłek preparat SmartFresh).

Plamistość Jonatana to plamki na powierzchni przejrzewających owoców. Bardzo często pojawiające się na przejrzewających owocach odmiany ‘Idared’. Chociaż do niedawna odmiana ta była uważana za bezproblemową w przechowywaniu, to ostatnie lata pokazały, że pojawiające się na jabłkach oznaki choroby w chłodniach z normalną atmosferą wskazują, że jak każda odmiana ma swoje wymagania. Przechowywanie owoców w warunkach KA oraz pozbiorcze traktowanie preparatem SmartFresh istotnie opóźnia rozwój choroby. Przechowując jabłka odmiany ‘Idared’ w KA należy pamiętać o jej podatności na uszkodzenia zbyt wysokim stężeniem CO2.

Oparzelizna powierzchniowa to choroba, której charakterystyczne objawy pojawiają się przy nadmiernym wydłużaniu okresu przechowywania. Podatność owoców na tę chorobę jest ściśle powiązane z odmianą, warunkami sezonu wegetacyjnego i terminem zbioru. Owoce zebrane przed osiągnięciem optymalnej dojrzałości, opóźnione ich schłodzenie, przechowywane w zbyt wysokiej wilgotności względnej powietrza i przy złej cyrkulacji powietrza w komorze to czynniki wpływające na powstanie choroby. Ciepła i sucha pogoda podczas wegetacji i niska zawartość wapnia w owocach również zwiększają podatność owoców na oparzeliznę powierzchniową. Brak chemicznych metod zapobiegania chorobie powoduje, że w niektórych sezonach straty z nią związane są bardzo dotkliwe. Nowoczesne technologie z bardzo niskim stężeniem tlenu w atmosferze, jak również pozbiorcze traktowanie jabłek preparatem SmartFresh istotnie ogranicza występowanie choroby. Kontrola owoców podczas przechowywania to jedyny, praktyczny sposób na zminimalizowanie strat.

Uszkodzenia owoców związane z nieprawidłowymi warunkami przechowywania

Zbyt wysoka temperatura przechowywania przyspiesza dojrzewanie jabłek, a zbyt niska powoduje powstawanie uszkodzeń chodowych. Znacznie częściej podczas przechowywania w warunkach KA występuje problem uszkodzeń owoców zbyt wysokim stężeniem CO2 i zbyt niskim O2. W przypadku uszkodzeń dwutlenkowych miąższ ulega zbrązowieniu, pozostając jędrnym i soczystym. W zaawansowanym stadium choroby w miąższu pojawiają się charakterystyczne dziury, tzw. kawerny. Na uszkodzenia tego typu narażone są szczególnie owoce zebrane z zbyt zaawansowanej dojrzałości. Niekiedy uszkodzenia nadmiernym stężeniem dwutlenku węgla pojawiają się również na skórce owoców. Zmiany te z kolei zauważane są znacznie częściej na owocach zebranych przed osiągnięciem optymalnej dojrzałości. Wielkość strat spowodowanych tego typu uszkodzeniami nie jest ściśle powiązana z długością okresu przechowywania. Dochodzi do nich najczęściej na jego początku, a zależą głównie od zastosowanej technologii. Brak kontroli warunków przechowywania może prowadzić do uszkodzeń zbyt niskim tlenem, którego deficyt powoduje rozpoczęcie procesów fermentacji i nieodwracalne uszkodzenia owoców.

Zmiany jakościowe podczas przechowywania jabłek

Niezależnie od zastosowanej technologii, podczas przechowywania będzie następował stopniowy spadek kwasowości oraz jędrności jabłek. Najszybciej proces ten nastąpi w przechowalni, wolniej w NA, a najwolniej w nowoczesnych niskotlenowych atmosferach. Istotne spowolnienie tych niekorzystnych procesów uzyskujemy po zastosowaniu po zbiorze jabłek preparatu zawierającego 1-MCP. Ważne jest, aby podczas przechowywania śledzić zmiany jakościowe, ponieważ te cechy odgrywają coraz większą role w handlu.

Podsumowując, nowe technologie dają możliwość znacznie dłuższego przechowywania owoców. Od operatorów zależy, czy dokładnie zapoznają się z możliwościami sprzętu, aby go w pełni wykorzystać.

Źródło: http://www.ogrodinfo.pl/drzewa-owocowe/dlugosc-przechowywania-jablek-w-zaleznosci-od-zastosowanej-technologii/2

Opis obiektów i możliwych technologii do przechowywania owoców w sadownictwie.

W sadownictwie często zapomina się, że owoce zebrane w optymalnym stadium dojrzałości i przechowywane w odpowiednich warunkach mają jeszcze uwarunkowania genetyczne uzależnione od gatunku odpowiadające za ich trwałość. Niektóre owoce przechowywane zbyt długo mogą tracić na swojej wartości.

W Polskim sadownictwie do przechowywania owoców stosuje się przechowalnie, chłodnie z normalną atmosferą (NA) i chłodnie z kontrolowaną atmosferą (KA).

Przechowalnia to izolowany obiekt bez urządzeń chłodniczych, w którym warunki przechowywania regulowane są poprzez wymianę powietrza zewnętrznego z wewnętrznym.

Minusem jest brak możliwości szybkiego schłodzenia owoców po zbiorze, a jest to podstawowy warunek utrzymania wysokiej jakości przechowywanych owoców.

Chłodnie, to obiekty wyposażone w urządzenia chłodnicze umożliwiające pełną kontrolę temperatury przechowywanych owoców. W zależności od komory chłodniczej (jej gazoszczelności) oraz wyposażenia, owoce można przechowywać w atmosferze: normalnej (zawierającej 21% tlenu i praktycznie 0% dwutlenku węgla), modyfikowanej (suma stężeń tlenu i dwutlenku węgla wynosi 21% – najczęściej stosowana jest atmosfera o składzie 15–16% tlenu i 6–5% dwutlenku węgla) i kontrolowanej  (możemy dowolnie ustalać stężenia tlenu i dwutlenku węgla). Stężenie tlenu w kontrolowanej atmosferze zwykle wynosi od około 1% do 5%, a stężenie CO2 od mniej niż 1% do kilkunastu procent w zależności od przechowywanych owoców, ich gatunku i odmiany.

Coraz częściej w praktyce sadowniczej do przechowywania jabłek wykorzystywane są technologie o bardzo niskim stężeniu tlenu (poniżej 0,8%).

Aktualnie w Polsce wyróżniamy trzy technologie, w których decyzja o regulacji stężeń tlenu i dwutlenku węgla w atmosferze podejmowana jest w oparciu o:

zjawisko fluorescencji chlorofilu,

stężenie etanolu w miąższu jabłek,

stężenie etanolu w atmosferze przechowalniczej.

W pierwszej z wymienionych technologii wykorzystywane są sensory fluorescencji chlorofilu umieszczone w specjalnym pudełku, w którym należy umieścić też 6 reprezentatywnych owoców. Otrzymywany w wyniku pomiarów sygnał jest podstawą do regulacji składu atmosfery. Technologia ta zakłada przechowywanie owoców w atmosferze o stężeniu tlenu niepowodującym oddychania beztlenowego owoców.

Pozostałe dwie technologie zakładają okresowe przechowywanie jabłek w warunkach oddychania beztlenowego, powodującego nagromadzenie się niewielkiej ilości etanolu w owocach. W pierwszej z nich decyzję o zmianie składu atmosfery podejmuje się na podstawie pomiarów stężenia etanolu w soku pobranym z przechowywanych owoców. Pomiaru dokonuje się, wykorzystując zestaw pomiarowy wyposażony m.in. w selektywną, enzymatyczną elektrodę. W drugiej zaś pomiar stężenia etanolu wykonuje się w atmosferze przechowalniczej (w specjalnie skonstruowanych pojemnikach, w których zamyka się owoce) za pomocą analizatora o wysokiej czułości pomiarowej.

Każda z powyższych technologii ma swoje plusy i minusy. Do utrzymania przechowywanych owoców w najwyższej jakości niezbędna jest odpowiednia wiedza operatora a także optymalizacja terminu zbioru, szybkość wypełnienia komory, szybkie chłodzenie owoców oraz warunki przechowywania (temperatura, wilgotność względna i skład atmosfery).

Im nowocześniejsza technologia przechowywania, tym owoce możemy przechowywać dłużej. Określając długość okresu przechowywania należy pamiętać o zdolności przechowalniczej owoców. Maksymalna długość okresu przechowywania owoców wynosi od kilku–kilkunastu dni dla owoców nietrwałych (np. wiśnie), kilku– kilkunastu tygodni (np. brzoskwinie i nektaryny, czereśnie, śliwki) do 8–12 miesięcy w przypadku gruszek i jabłek. Oczywiście trwałość owoców w poszczególnych technologiach zależy od ich jakości i dojrzałości oraz warunków przechowywania.

Nadmierne wydłużanie okresu przechowywania może powodować rozwój chorób oraz pogorszenie jakości owoców.

Najważniejsza jest jednak temperatura owoców niezależnie od zastosowanych technologii przechowalniczych. Dla utrzymania wysokiej jakości zebranych owoców należy je jak najszybciej schłodzić. W zależności od gatunku, temperatura przechowywania owoców powinna być osiągnięta w czasie kilku godzin (np. truskawka) lub kilkunastu–kilkudziesięciu godzin (np. jabłka czy gruszki) od momentu ich zerwania. W przypadku owoców trwałych dopuszcza się możliwość ustalenia nieco wyższej temperatury podczas załadunku (np. 2–3°C dla jabłek czy około 1°C dla gruszek) i stopniowe jej obniżanie po całkowitym zapełnieniu komory.

Podsumowując, należy pamiętać, że nawet najnowocześniejsze, skomputeryzowane systemy i urządzenia są tylko narzędziem, które umiejętnie wykorzystywane pozwala na osiągnięcie sukcesu. Lekceważenie podstawowych zasad przechowywania owoców i brak odpowiedniej wiedzy operatora może doprowadzić do zniszczenia wszystkich przechowywanych owoców.

Źródło: http://www.ogrodinfo.pl/drzewa-owocowe/technologie-przechowywania-owocow

Opis optymalnych warunków przechowywania jabłek, aby ich jakość była na wysokim poziomie.

Doświadczenia własne wskazują, że przy plonie jabłek ‘Jonagored’ około 50 ton z ha, opóźnianie terminu zbioru daje codzienny W dzisiejszych czasach sadownicy mają spore wyzwanie, aby przy stale rosnących wymaganiach odbiorców jabłka były wysokiej jakości przez cały rok, żeby mogli konkurować na rynku europejskim. Szansą są na pewno innowacyjne sposoby przechowywania owoców. Są coraz nowsze metody, które umożliwiają sadownikom skuteczne regulowanie pozbiorczego dojrzewania jabłek, bez negatywnych następstw wynikających z długotrwałego ich przechowalnia.

Jakość jabłek zależy przede wszystkim od ich gatunku i odmiany. Według badań konsumentom najbardziej zależy na: świeżym wyglądzie, twardości miąższu oraz smaku jabłek. Decyzja konsumenta związana z chęcią ponownego nabycia jabłek danej odmiany w około 50% uzależniona jest od jędrności, która powinna wynosić nie mniej niż około 55 N (tj. około 5,5 kG).

Wiadomo, że dopóki owoce pozostają na drzewie, zwiększają swoją masę i objętość oraz nabierają atrakcyjnego wyglądu. Z tego powodu wśród niektórych sadowników występuje skłonność do opóźniania terminu ich zbioru jego przyrost od 110 kg/ha do 150 kg/ha owoców.

Z danych tych wynika, że opóźniając zbiór jabłek o tydzień, sadownik uzyskuje w ten sposób przyrost produkcji wynoszący 800–1100 kg/ha. Takie owoce w czasie przechowywania wcześniej jednak dojrzewają niż jabłka zebrane w optymalnym terminie, zatem powinny być od momentu zbioru otoczone szczególną opieką.

Poniżej zostało opisane badanie przedstawiające zmiany podstawowych parametrów jakości jabłek odmiany ‘Jonagored’ zebranych w różnym stanie fizjologicznym. Doświadczenie prowadzono w sezonie przechowalniczym 2011/2012. Jabłka zbierano w dwóch terminach, tj. 26 września i 3 października 2011 r.; pierwszy termin wyznaczono przy użyciu metody indukowanego etylenu. Bezpośrednio po zbiorze owoce umieszczono w temperaturze 1°C. Po tygodniu, połowę owoców poddawano działaniu preparatu SmartFresh™ (0,65 μl 1-MCP•l-1). Następnie jabłka zarówno traktowane, jak i nietraktowane tym produktem przechowywano w atmosferze zawierającej 1,5% CO2 i 1,5% O2. Jakość i zdolność przechowalniczą oceniano po 4, 6, 8 i 9 miesiącach przechowywania oraz jednym dniu w temperaturze 20°C i każdorazowo powtarzano po dodatkowych 6 dniach przetrzymywania owoców w 20°C. Na tej podstawie próbowano ustalić optymalną długość przechowywania jabłek w warunkach ULO, zależnie od terminu zbioru i kombinacji z preparatem SmartFreshTM.

Jabłka przechowywane bez użycia preparatu SmartFreshTM intensywniej wydzielały etylen przez jabłka zebrane 3 października niż 26 września 2011 r. Proces ten zahamowano wręcz całkowicie, poddając owoce działaniu produktu SmartFreshTM. Dzięki temu znacznie zwolnił się postępujący proces mięknięcia jabłek zarówno w czasie przechowywania, jak i w warunkach symulowanego obrotu towarowego.

Jędrność zależała w sposób istotny od traktowania owoców preparatem SmartFreshTM we współdziałaniu z terminem zbioru jabłek i długością ich przechowywania.

Współdziałanie to wyraziło się w tym, że dodatni wpływ preparatu SmartFreshTM na jędrność jabłek zwiększał się wraz z wydłużaniem sezonu przechowalniczego. Najniższa wartość tego wskaźnika dla owoców poddanych działaniu 1-MCP wynosiła 71,3 N, a dla owoców niepodanych działaniu tego preparatu – 46,8 N. Z drugiej strony, po 8 miesiącach przechowywania jabłka wykazywały na ogół istotnie niższą jędrność niż po 6 miesiącach przechowywania, ale tylko wówczas, gdy po zbiorze nie poddano ich działaniu preparatu SmartFreshTM. Użycie tego preparatu zapobiegło zmniejszeniu się jędrności miąższu zarówno w czasie przechowywania, jak i w warunkach obrotu handlowego, niezależnie od terminu zbioru jabłek.

Opisane zależności notowano zarówno bezpośrednio po przechowywaniu, jak i po 7 dniach symulowanego obrotu.

Preparat SmartFreshTM skutecznie ograniczał spadek kwasowości jabłek dopiero od szóstego miesiąca przechowywania. Wyjątek od tej reguły stanowiły owoce z II terminu zbioru, u których po symulowanym obrocie obserwowano istotnie większą kwasowość pod wpływem produktu SmartFreshTM , także po czterech miesiącach przechowywania. Z drugiej strony, jabłka pochodzące z I terminu zbioru miały wyższą kwasowość miareczkową zarówno bezpośrednio po przechowywaniu, jak i po przetrzymywaniu w warunkach obrotu towarowego niż owoce zbierane w II terminie, ale tylko wówczas, gdy nie poddawano ich działaniu preparatu SmartFreshTM. Należy zaznaczyć, że ujawniły się też pewne różnice w tempie spadku kwasowości jabłek w poszczególnych kombinacjach doświadczenia.

W sezonie przechowalniczym 2011/2012 jabłka odmiany ‘Jonagored’ ulegały tylko jednej chorobie fizjologicznej, tj. rozpadowi miąższu. Objawy rozpadu obserwowano w warunkach obrotu towarowego, dopiero po 8 i 9 miesiącach przechowywania i tylko w przypadku jabłek zebranych w II terminie, których nie poddano działaniu preparatu SmartFreshTM.

Spośród chorób grzybowych zaobserwowano objawy gorzkiej zgnilizny. Występowanie tej choroby zależało w sposób istotny od kombinacji z preparatem SmartFreshTM we współdziałaniu z terminem zbioru i długością przechowywania. Współdziałanie takie rozpatrywane bezpośrednio po przechowywaniu wyraziło się w zdecydowanie większym nasileniu gnicia po 8 i 9 miesiącach przechowywania, ale tylko w przypadku owoców zbieranych w II terminie, które przechowywano bez użycia preparatu SmartFreshTM. Użycie tego produktu zapobiegło występowaniu gorzkiej zgnilizny. Podobne współdziałanie zauważono po symulowanym obrocie hurtowo-detalicznym.

Z przeprowadzonych badań wynika, że jabłka ‘Jonagored’ zebrane w początkowej fazie klimakterycznego wzrostu produkcji etylenu, w warunkach ULO bez użycia preparatu SmartFreshTM można bezpiecznie przechowywać do 8 miesięcy. Natomiast jabłka zbierane później, jako owoce fizjologicznie starsze, dość szybko stają się jednak zbyt miękkie dla konsumenta i jednocześnie mają zwiększoną podatność na rozpad miąższu i gorzką zgniliznę. Ich przechowywanie w ULO bez użycia 1-MCP należy zakończyć po 4–5 miesiącach. W takich samych warunkach przechowywania, ale poddając jabłka działaniu preparatu SmartFreshTM, sezon przechowalniczy może trwać 9 miesięcy, także w przypadku zbioru owoców po rozpoczęciu klimakterycznej produkcji etylenu.