Co wpływa na to czy owoce są bardziej lub mniej porażone przez szarą pleśń i inne choroby?

Wielu producentów często popełnia błąd sprowadzając odpowiedź na takie pytanie jedynie do doboru odpowiednich fungicydów, tymczasem sprawa jest dużo bardziej skomplikowana.

Poziom natężenia choroby jest uwarunkowany trzema czynnikami:

1. Potencjałem infekcyjnym patogenu
2. Potencjałem odpornościowym rośliny
3. Odpowiednim zastosowaniem fungicydów Na potencjał infekcyjny szarej pleśni mamy stosunkowo niewielki wpływ gdyż zależy on od:
    
   1. Początkowej ilości zarodników w otoczeniu
   2. Przebiegu warunków pogodowych
   3. Szczepu grzyba

Natomiast mamy zasadniczy wpływ na potencjał odpornościowy rośliny, który często decyduje o sukcesie w ochronie roślin.
Zobaczmy jakie czynniki wpływają na osłabienie potencjału odpornościowego:

1. Stres
2. Niska zawartośćwapnia
3. Wysokie nawożenie azotowe
4. Niska zawartośćfosforu

Krótko mówiąc „Na pochyłe drzewo wszystkie kozy skaczą” , czyli im roślina jest w słabszej kondycji  tym łatwiej będzie atakowana przez patogeny.

NAJWAŻNIEJSZY JEST KORZEŃ

O kondycje roślin musimy dbać już od początku wegetacji a tak naprawdę od momentu produkcji sadzonki. Rośliny rozwijające się sadzonek dobrze ukorzenionych będą od razu lepiej przygotowane do wytworzenia odpowiednich mechanizmów obronnych . Można stwierdzić że „NAJWAŻNIEJSZY JEST KORZEŃ” gdyż to od zdolności korzenia do pobierania składników pokarmowych zależy prawidłowe odżywienie rośliny, należy więc zadbać aby masa korzeniowa była jak największa i odpowiednio dbać o jej rozwój poprzez dbanie o odpowiednia strukturę gleby jak i stymulowanie jej wzrostu preparatami do tego przeznaczonymi .

PO CO STOSOWAĆ AMINOKWASY

Ale nawet największa masa korzeniowa nie  zniweluje wszystkich stresów jakim poddawana jest truskawka podczas uprawy. Najsilniejszym oczywiście jest zimno,  ale przecież zarówno susza jak i zbyt duża ilość wody  również wpływa negatywnie. Czynników stresowych jest zresztą dużo więcej i sama produkcja owoców jest dla rośliny tak dużym obciążeniem, że jak doskonale wiemy w późniejszym okresie zbiorów owoce drobnieją ale również są często bardziej porażane przez choroby.

Aby ograniczyć wpływ stresu stosujemy biostymulatory. Na rynku znajduje się cały szereg preparatów należących do tej grupy , my zajmiemy się aminokwasami opierając się na doświadczeniach hiszpańskich , gdzie producenci truskawek stosują nawet do 20 zabiegów aminokwasowych w sezonie. 70 % tego rynku zajmują dwa preparaty TerraSorb radicular do nawożenia kroplowego i TerraSorb Complex do nawożenia dolistnego.

W stresie roślinie brakuje  przede wszystkim czasu i energii i dostarczając im aminokwasy z których mogą zbudować białka oszczędzamy rośliny , które mogą zużyć swoja energie do wytwarzania np. substancji odpornościowych, które w warunkach stresowych przestają być produkowane.

ROLA WAPNIA W OCHRONIE TRUSKAWEK

Przyjęło się rozpatrywać wapń w truskawce jedynie z puntu widzenia jędrności  owoców co jest oczywiście trudne do przecenienia , ale ponieważ niedobory wapnia występują w truskawce dość rzadko to w porównaniu do np. Jabłoni jest on traktowany po macoszemu. Jednak nie sposób przecenić jego roli w budowaniu potencjału odpornościowego rośliny .  Wapń wpływa na odporność rośliny wielotorowo:

Skoncentrujmy się na zmianie kwasowości soku komórkowego.  Szara pleśń, podobnie jak większość grzybów patogenicznych do rozwoju potrzebuje kwaśnego środowiska im bardziej kwaśne tym rozwój jest szybszy. Gdy infekuje komórki owoców to dodatkowo je zakwasza aby ułatwić sobie rozwój.  Każde podniesienie ph ogranicza rozwój szarej pleśni a w warunkach optymalnego zaopatrzenia owoców w wapń następuje znaczące podniesienie ph czyli  zmniejszenie kwasowości  

 Zmiana ph soku komórkowego truskawki pod wpływem preparatu BIOCAL  Uniwersytet Przyrodniczy . Poznań  2011

Owoce truskawek często nie są optymalnie zaopatrzone w wapń , ze względu na trudności z jego dystrybucją. Wapń w roślinie jest transportowany jedynie od korzeni dzięki procesowi transpiracji. Każdy stres powoduje ograniczenie transpiracji a więc ograniczenie transportu wapnia. Ponadto pobieranie wapnia przez komórki jest uzależniona od obecności w nich auksyn , a te są przede wszystkim skoncentrowane w organach rosnących czyli liściach.

Preparat BioCal stosowany w trakcie kwitnienia umożliwia optymalne zaopatrzenie w wapń każdej komórki owoców , gdyż pozwala funkcjonować pomie wapniowo – auksynowej  nawet w sytuacjach gdy nie brak jest naturalnych auksyn. Dzięki czemu zmienia się dystrybucja wapnia w roślinie i jest on kierowany również do owoców. 

Od czego zależy skuteczność środków ochrony roślin ?

Jest to oczywiście zagadnienie bardzo skomplikowane, ale zakładając że nie popełniamy błędów technicznych podczas zabiegu (złe końcówki, źle dobrana ilość wody, nieprawidłowy adiuwant itp.)  zależy ona przede wszystkim od rodzaju dobranego preparatu  i od prawidłowego terminu zastosowania , niestety o tym drugim bardzo często się zapomina .

W ochronie truskawek przed szara pleśnią odgrywa to kluczowa rolę .  Infekcje zachodzą podczas kwitnienia i jeżeli nie wykonamy zabiegów w tym terminie to już nie jesteśmy w stanie całkowicie ochronić plantacji.  Doskonałym przykładem niech będzie sytuacja z 2012 roku

% porażenia szarą pleśnią ,  ocena Instytut Ogrodnictwa 2012

Czy ten wykres oznacza, że Polyversum jest lepsze niż program chemiczny ?  Nie ,mimo  że w przypadku ochrony Polyversum praktycznie nie było porażenia a przy programie chemicznym wyniosło ono ponad 13 % .  Po prostu Polyversum zostało zastosowane zgodnie z protokołem doświadczenia , na początku wegetacji oraz dwukrotnie w czasie kwitnienia , natomiast ze względu na panującą suszę w trakcie kwitnienia producent  uznał, że nie ma zagrożenia i nie zastosował ochrony . Z intensywna ochrona chemiczna wszedł dopiero gdy w trakcie zbiorów załamała się pogoda i okazało się, że na plantacji pojawiła się szara pleśń , tyle , że wówczas było już zbyt późno .  Na polu doświadczalnym Polyversum zastosowane w trakcie kwitnienia nie dopuściło do infekcji oraz wzmocniło potencjał odpornościowy rośliny. Zastosowanie Polyversum jako zabieg interwencyjny (Program chemiczny + Polyversum), jedynie w niewielkim stopniu  poprawiło efektywność zabiegów chemicznych

PROGRAM W PRAKTYCE

Przyjrzyjmy się  jak zadbanie o wszystkie elementy wymienione uprzednio zadziałało w doświadczeniu  produkcyjnym przeprowadzonym przez Dr Zofie Zydlik z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Doświadczenie przeprowadzano na polu produkcyjnym na powierzchni 1 ha

Jak pamiętamy zima 2011/2012 była bardzo ciężka dla roślin  a plantacje w rejonie Piły zostały dodatkowo dotknięte silnymi kwietniowymi przymrozkami

Pole 13 kwietnia 2012 , odmiana Polka 2 letnia

Pole doświadczalne zostało poddane bardzo silnemu programowi regeneracyjnemu korzeni z użyciem preparatów Blackjak i Terrasorb Complex  w początkowym okresie wzrostu , natomiast podczas wegetacji sukcesywnie był stosowany preparat TerrSorb Complex w połowie zalecanej dawki w celu neutralizacji stresów występujących podczas wegetacji.

W okresie kwitnienia zastosowano 2 x preparat BioCal . Przed szara pleśnią plantacja była chroniona Polyversum  a przed przędziorkami preparatem Magus.

Na polu kontrolnym również stosowano biostymulatory ale dużo mniej intensywnie. Po ruszeniu wegetacji zastosowano TerraSorb Complex a następnie japoński  preparat zawierający mieszaninę nitrofenoli .  Przed szara pleśnią zastosowano standardową metodę używaną przez producenta  stosując 1 x boskalid+ piraklostrobina oraz 2 x fenheksamid .

 jak widać koszt zastosowanego programu są dwukrotnie wyższe niż koszty programu standardowego , czy to się opłaca ?

Przeanalizujmy uzyskane wyniki

Plony ogólny i handlowy

Przeliczmy plony na pieniądze licząc truskawkę po 3 zł za kg

Dodatkowy zysk z ha po odjęciu różnicy w kosztach wyniósł  25 140 zł,  odpowiedź na postawione pytanie pozostawiam Państwa ocenie.