Uprawa borówki

NURSPRAY HC w doświadczeniach – borówka

Borówka amerykańska ma specyficzne wymagania glebowo-klimatyczne. Zawdzięcza to, jak się wydaje, pochodzeniu „rodziców” współcześnie uprawianych odmian. Wiemy doskonale, że krzewy borówek wymagają: gleb lekkich, próchnicznych, kwaśnych i ciepłych. W okresie wegetacji borówka wykazuje duże zapotrzebowanie na wodę, ale dla prawidłowego wzrostu i plonowania krzewów bardzo istotna jest jednak stała umiarkowana wilgotność gleby.

Wiemy, że zalanie systemu korzeniowego krzewów, szczególnie w okresie pełni wegetacji, na okres dłuższy niż 24 godziny może doprowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń systemu korzeniowego i zamierania roślin. Kolejnymi ważnymi parametrami gleby, na której uprawiamy borówki są jej temperatura w okresie wegetacji i odczyn gleby. Literatura podaje, że rośliny te rosną najlepiej na glebach ciepłych, których temperatura w okresie wegetacji wynosi około 18-21 °C, a optymalny odczyn zamyka się w wartościach 3,8 – 4,8.
Z uwagi na opisane wymagania założenie i prowadzenie plantacji borówek amerykańskich to spore wyzwanie agrotechniczne, organizacyjne i ekonomiczne. Wymagające odpowiedniego przygotowania stanowiska, budowy infrastruktury (np. nawadnianie, siatki), wiedzy oraz sporych nakładów finansowych. Wyzwanie to podejmuje coraz większa liczba plantatorów i jak widać z powodzeniem, bo Polska staje się liczącym się nie tylko w Europie producentem owoców borówki.

Specyficzne wymagania krzewów borówki oraz coraz silniej zarysowujące się zmiany klimatyczne: długie fale upałów, susze, gwałtowne opady zainspirowały nas do sprawdzenia przydatności naszych dwóch nowych rozwiązań, preparatów: SLICK oraz NURSPRAY HC w produkcji owoców borówki amerykańskiej. Doświadczenia prowadzone były w sezonach 2023 i 2024 w Karczmiskach przez Pana Doktora Pawła Krawca. SLICK badany był na plantacji produkcyjnej odmiany Duke a NURSPRAY HC na dwóch odmianach borówki: Cargo i Calypso. Przebieg doświadczeń oraz uzyskane wyniki dwuletnich badań wskazują na potwierdzoną przydatność SLICK i NURSPRAY HC w uprawie i agrotechnice borówki amerykańskiej, skłaniają nas także do zaprojektowania i kontynuacji tych doświadczeń w kolejnych latach.

NURSPRAY HC – właściwości produktu

NURSPRAY HC zawiera w swoim składzie opatentowaną cząsteczkę sygnałową oligomery kwasu hydroksycynamonowego. Ta cząsteczka sygnałowa jest elementem naturalnie występującym w ścianach komórkowych roślin. Wspomniana ściana komórkowa to nie tylko fizyczna bariera pełniąca funkcję strukturalną i ochronną, to także miejsce odbierania różnorodnych sygnałów ze środowiska, w tym także o wystąpieniu czynników stresowych.

Po zastosowaniu na rośliny NURSPRAY HC:

uruchamia procesy obronne w roślinach
indukuje regenerację roślin po ustąpieniu stresu
aktywizuje fotosyntezę nawet w warunkach stresu

Dzięki efektowi pamięci stresu, NURSPRAY HC działa około 30 dni od zastosowania.

Tuż po zastosowaniu preparatu dochodzi do:

uruchomienia wielu genów odpowiedzialnych za reakcję roślin na stres
aktywacji systemów pozwalających zachować równowagę oksydoredukcyjną
zwiększenia ilość osmoprotektantów i przeciwutleniaczy

Po kilku dniach od zastosowania pobudzony metabolizm roślin wraca do stanu wyjściowego, ale dzięki pamięci stresu jest przygotowany na ewentualny, nadchodzący stres. W chwili, gdy rośliny faktycznie zostaną poddane stresowi suszy, wysokiej temperatury czy też stresowi nadmiernego promieniowania słonecznego, ich reakcja jest zdecydowanie szybsza i silniejsza. Rośliny traktowane NURSPRAY HC lepiej znoszą stres, szybciej wychodzą ze stresu i szybciej się regenerują po ustąpieniu warunków stresowych.

Działanie HURSPRAY HC jest typowym działanie zapobiegawczym – przygotowującym metabolizm roślin do walki ze stresami środowiskowymi.

NURSPRAY HC to wyjątkowy stymulator zaprojektowany tak, aby:

efektywnie przygotować rośliny na nadejście stresów
efektywnie wspierać rośliny w walce ze stresami, głównie stresem wodnym i stresem wysokiej temperatury
efektywnie regenerować rośliny po ustąpieniu stresów

NURSPRAY HC – w doświadczeniach 2023 i 2024. W sezonie 2023, doświadczono prowadzono na dwóch odmianach borówki amerykańskiej Cargo i Calypso. Poletka kontrolne i poletka gdzie stosowano stymulator odporności NURSPRAY HC obejmowały powierzchnie po 0,05 ha. W sezonie 2023 NURSPRAY HC został zastosowany: w dawce 0,2 l/ha w terminach: biały pąk – 29.05., pełnia kwitnienia – 13.06.

W doświadczeniu badany był szereg parametrów, między innymi:

1. Plonowanie borówki odmian Cargo i Calypso w 2023 r. w Karczmiskach.

Wniosek: w przypadku oby odmian stwierdzono korzystny wpływ zastosowania NURSPRAY HC na plonowanie. Wzrost plonu został zrealizowany głównie poprzez zwiększenie masy pojedynczego, w mniejszym stopniu na wzrost plonowania miała wpływ liczba zawiązanych owoców.

2. Jakość owoców borówki odmiany ‘Calypso’ i ‘Cargo’ w 2023 r. w Karczmiskach.

Wniosek: zastosowanie NURSPRAY HC w sezonie 2023 nie miało istotnego wpływu na parametry jakościowe owoców. Zawartość ekstraktu, twardość owoców nie różniły się istotnie od badanych parametrów w kontroli.

3. Ocena parametrów wzrostowych roślin odmiany ‘Calypso’ i ‘Cargo” w 2023 r. w Karczmiskach.

Wniosek: stwierdzono, że zastosowanie NURSPRAY HC w sezonie 2023 w przypadku obu odmian miało istotny wpływ na SPAD, podobnie w przypadku masy pąkostanu na odmianie Calypso. W przypadku pozostałych badanych parametrów: długość pędu jednorocznego i liczba pąkostanów na 1 cm pędu wyniki po zastosowaniu NURSPRAY HC nie różniły się istostnie od kontroli.

W sezonie 2024, doświadczenie prowadzono na tych samych roślinach, co w sezonie 2023. Poletka kontrolne i poletka gdzie stosowano stymulator odporności NURSPRAY HC obejmowały powierzchnie po 0,05 ha. W sezonie 2024 NURSPRAY HC został zastosowany: w dawce 0,2 l/ha w terminach: BBCH 55 widoczne pierwsze pąki kwiatowe (zbite grono) obok rozwiniętych liści – 13.04., BBCH 70 początek rozwoju owoców – 25.05., po zbiorach owoców – 26.08. Sezon 2024 charakteryzował się radykalnie innym przebiegiem warunków atmosferycznych, włączając w to wystąpienie w trakcie kwitnienia borówki przymrozków i okresowych okresów suszy i wysokich temperatur.

Warunki meteorologiczne w Karczmiskach w 2024r. na tle średnich wieloletnich dla Lubelszczyzny.

Z przytoczonych danych wyraźnie wynika, iż sezon 2024 odbiegał wyraźnie od średniej w zakresie średniej dobowej temperatury miesiąca, na którą składa się najniższa i najwyższa dobowa temperatura.

1. Plonowanie borówki odmiany ‘Calypso’ i ’Cargo’ w 2024 r. w Karczmiskach.

Wniosek: zastosowanie NURSPRAY HC, w warunkach atmosferycznych panujących w sezonie 2024 wpłynęło bardzo wyraźnie na plonowanie borówki – niezależnie od odmiany. Wzrost plonowania roślin traktowanych w stosunku do kontroli wyniósł ponad 40%. Wzrost plonowania był wyraźnie spowodowany utrzymaniem na traktowanych NURSPRAY HC krzewach znacząco większej liczby owoców niż na kontroli. Wyniki plonowania w doświadczeniu potwierdzają charakter i specyfikę działania produktu: działanie typowo zapobiegawcze, silna stymulacja w roślinie mechanizmów odporności roślin na stres wysokiej temperatury oraz stres wodny.

2. Jakość owoców borówki odmiany ‘Calypso’ w 2024 r. w Karczmiskach.

Wniosek: w sezonie 2024 stwierdzono wyraźny wpływ stymulatora odporności NURSPRAY HC na zawartość ekstraktu w owocach borówki. Wzrost zawartości ekstraktu po zastosowaniu NURSPRAY HC następował niezależnie od badanej odmiany. Wzrost zawartości ekstraktu w owocach roślin traktowanych NURSPRAY HC jest efektem utrzymania przez traktowane rośliny poziomu fotosyntezy mimo niesprzyjających jej przebiegowi warunków atmosferycznych.

3. Ocena wzrostu roślin odmiany ‘Calypso’ w 2024 r. w Karczmiskach.

Wniosek: zastosowanie NURSPRAY HC nie miało wpływu na parametry wzrostowe roślin borówki, wyniki pomiarów: SPAD, długości pędów jednorocznych były podobne jak na kontroli. Uzyskane wyniki potwierdzają charakter działania produktu NURSPRAY HC jest kwalifikowany, jako stymulator odporności, nie zaś jako stymulator wzrostu. Działanie NURSPRAY HC przejawia się w warunkach zaistnienia warunków stresowych dla roślin.

Wnioski końcowe:

Dwuletnie badania, prowadzone w sezonach 2023 i 2024 wyraźnie wskazują na:

zastosowanie NURSPRAYH HC w borówce, niezależnie od przebiegu warunków atmosferycznych w sezonie wegetacji prowadzi do:
- wzrostu plonowania, realizowanego poprzez: większą liczbę utrzymanych przez krzewy jagód lub/i większą masę pojedynczej jagody, działanie produktu w tym zakresie jest związane jest z przebiegiem warunków atmosferycznych np. wystąpieniem przymrozków
- NURSPRAY HC chroni aparat fotosyntetyczny przed skutkami wpływy głównie wysokich temperatur i silnego promieniowania słonecznego, działanie to potwierdza notowany wzrost SPAD i/lub wzrost zawartości ekstraktu w owocach
- efekty działania NURSPRAY HC, jako zapobiegawczego stymulatora odporności na stresy środowiskowe należy rozpatrywać w kontekście faktycznego lub spodziewanego przebiegu warunków atmosferycznych: wysokich temperatur, wysokiego promieniowania słonecznego (przegrzanie roślin), stresu wodnego, warunków niesprzyjających fotosyntezie.

SLICK w doświadczeniach – borówka

SLICK – właściwości produktu

SLICK zawiera w swoim składzie dwa typu substancji powierzchniowo czynnych: Poloksamer i etoksylowaną aminę kokosową oraz aminokwasy. SLICK zastosowany wraz z wodą do nawadniania poprawia jej dystrybucję w glebie zarówno w pionowym, jak i poziomym ruchu wody w glebie. Na glebach lekkich ogranicza przemieszczanie się wody w głąb profilu glebowego poza zasięg korzeni, zatrzymując ją w strefie systemu korzeniowego. Stosowany na glebach ciężkich, zlewnych, słabo przepuszczalnych, pomaga wodzie przesiąkać do strefy występowania systemu korzeniowego. Ogranicza tym samym straty wody wynikające z przesiąkania wody poza zasięg systemu korzeniowego na glebach lekkich oraz ogranicza straty wody wynikające ze spływów powierzchniowych, z którymi mamy do czynienia na glebach ciężkich, zlewnych. Na glebach lekkich ogranicza tym samym także straty nawozów stosowanych w fertygacji. Przeprowadzone doświadczenia nad zdolnością zatrzymywania wody w glebie (ograniczenie przesiąkania), wskazują, że dodatek SLICK do wody przeznaczonej do nawadniania pozwala na zaoszczędzenie do 28% wody – ograniczanie przesączania się wody poza zasięg systemu korzeniowego. Woda związana ze SLICK dodatkowo wolniej paruje z gleby (mniejsza ewaporacja). Przeprowadzone przez nas doświadczenia wskazują, że straty wody na skutek parowania jej z gleby mogą być mniejsze w przypadku zastosowania SLICK nawet o 20%. Efektywny ruch wody w glebie ogranicza także możliwość zalania systemu korzeniowego oraz pozwala zachować w glebie odpowiednie stosunki powietrzno-wodne, sprzyjające rozwojowi systemu korzeniowego roślin oraz mikroorganizmów glebowych. Swoją rolę w składzie SLICK odgrywają także aminokwasy. SLICK jest szczególnie bogaty w trzy aminokwasy: kwas glutaminowy, glicynę i lizynę. Wiemy, że aplikacja aminokwasów do gleby doskonale wpływa na rozwój systemu korzeniowego, bioróżnorodność mikroorganizmów glebowych. Aminokwasy zawarte w SLICK optymalizują pobieranie składników pokarmowych z gleby przez system korzeniowy, sprzyjają rozwojowi systemu korzeniowego oraz ograniczają stres suszy.

SLICK – w doświadczeniach 2023 i 2024

W sezonie 2023, powierzchnia doświadczenia obejmowała 0,5 ha plantacji odmiany Duke, połowa areału, czyli 0,25 ha została przeznaczona na kontrolę, na powierzchni 0,25 ha stosowano SLICK. Preparat SLICK został zastosowany na części plantacji traktowanej: 29.05 – 3 l/ha oraz w dawce 1 l/ha – 24.06. i 27.07.

W doświadczeniu badany był szereg parametrów, między innymi:

1. Plonowanie borówki odmiany ‘Duke’ w 2023 r. w Karczmiskach

Wniosek: zaobserwowano wyraźny – 8% wpływ zastosowania SLICK na plonowanie odmiany Duke, na stanowisku kontrolnym zebrano 8,38 t/ha, na stanowisku gdzie stosowano SLICK zebrano 9,02 t owoców z 1 ha – różnica 8%.

2. Wielkość oraz liczba owoców borówki odmiany ‘Duke’ w 2023 r. w KarczmiskachJakość owoców borówki odmiany ‘Duke’ w 2023 r. w Karczmiskach

Wniosek: zaobserwowano wyraźny wpływ stosowanego preparatu SLICK na wielkość i liczbę owoców na badanych krzewach. Można stwierdzić iż wzrost plonu był spowodowany zarówno większą liczbą owoców oraz wzrostem masy pojedynczego owocu. Co ważne największy wzrost masy pojedynczego owocu stwierdzono w czasie ostatniego zbioru, w tym czasie masa 100 owoców zebranych ze stanowiska gdzie stosowano SLICK różniła się aż o 8 g w stosunku do kontroli.

3. Jakość owoców borówki odmiany ‘Duke’ w 2023 r. w Karczmiskach

Wniosek: zastosowanie SLICK wpłynęło pozytywnie na dwa ważne parametry jakościowe owoców: zawartość ekstraktu oraz ich twardość. Wpływ ten był szczególnie dobrze widoczny w trakcie trzeciego (ostatniego) zbioru owoców.

4. Ocena parametrów wzrostowych roślin odmiany ‘Duke’ w 2023 r. w Karczmiskach

Wniosek: stwierdzono wyraźny wpływ zastosowania SLICK na dwa bardzo istotne dla plonowania w kolejnym sezonie parametry wzrostowe roślin borówki: długość pędu jednorocznego oraz masę pąkostanów. Szczególnie wyraźny wpływ zastosowania SLICK zaobserwowano oceniają masę pojedynczego pąkostanu, która w przypadku SLICK była większa o około 60% w stosunku do kontroli. Większa masa pąków kwiatowych powinna przełożyć się na większą liczbę kwiatów ora owoców w kolejnym sezonie wegetacji. Dwa pozostałe parametry badane w doświadczeniu: SPAD i liczba pąkostanów na 1 cm pędu nie różniły się istotnie.

W sezonie 2024, doświadczenie było prowadzone dokładnie na tych samych roślinach, co w sezonie 2023. Powierzchnia doświadczenia obejmowała 0,5 ha plantacji odmiany Duke, połowa areału, czyli 0,25 ha została przeznaczona na kontrolę, na powierzchni 0,25 ha stosowano SLICK. Zmianie uległy terminy aplikacji SLIC, zostały dostosowane do aktualnego przebiegu warunków atmosferycznych. Preparat SLICK został zastosowany na części plantacji traktowanej: 1 l/ha – 2.05., 1 l/ha – 4.06., 1 l/ha – 1.07., 1 l/ha – 5.08.

Podobnie jak w sezonie 2023, w doświadczeniu w roku 2024 badany był szereg parametrów, między innymi:

1. Plonowanie borówki odmiany ‘Duke’ w 2024 r. w Karczmiskach

Wniosek: zastosowanie SLICK wpłynęło wyraźnie na plonowanie krzewów. Wzrost plonu w stosunku do roślin kontrolnych wynosił 29% i był znacząco większy niż w 2023. Tak wysoki wzrost plonowania można powiązać z panującym w kwietniu, maju i czerwcu deficytem opadów panującym w sezonie 2024 oraz wyraźnym wpływem aplikacji SLICK z sezonu 2023 na zapąkowanie i wzrost roślin.

2. Wielkość owoców borówki odmiany ‘Duke’ w 2024 r. w Karczmiskach

Wniosek: 29% wzrost plonowania po zastosowaniu SLICK, został zrealizowany poprzez wzrost masy pojedynczego owocu a głównie przez bardzo wyraźny wzrost liczby owoców na krzewach traktowanych. Widoczna i potwierdzona została obserwacja z sezonu 2023 o wpływie SLICK na zawiązanie i wielkość pąkostanów borówki.

3. Jakość owoców borówki odmiany ‘Duke’ w 2024 r. w Karczmiskach

Wniosek: w sezonie 2024, dzięki innemu przebiegowi warunków atmosferycznych, zaobserwowano nieco mniejszy wpływ zastosowania SLICK na badane parametry owoców. Jednak owoce z krzewów traktowanych SLICK, szczególnie w czasie ostatniego zbioru charakteryzowały się wyraźnie większą zawartością ekstraktu jak i twardością.

Wnioski końcowe:

wyniki doświadczeń prowadzonych w sezonach 2023 i 2024, potwierdzają przydatność i efektywność adiuwantu doglebowego SLICK w produkcji owoców borówki amerykańskiej, szczególnie w kontekście jej wymagań glebowo-klimatycznych, jak i zachodzących zmian klimatycznych
w trakcie trwania doświadczeń stwierdzono wyraźny wpływ zastosowania SLICK na:
- plonowanie roślin: plon z krzewu, plon z hektara, masę 100 owoców, liczbę owoców na krzewie
- jakość owoców: zawartość ekstraktu, twardość owoców
parametry wzrostowe krzewów:
- długość pędów jednorocznych
- zapąkowanie – liczone masą pojedynczego pąkostanu.

Wsparcie krzewów borówki po zbiorach owoców

Pogodowe „niespodzianki” nie ominęły także plantacji borówki amerykańskiej. Borówki zakwitły wcześniej niż zwykle, zbiory owoców rozpoczęły się także wcześniej i wiele wskazuje na to, że sezon na borówki będzie krótszy niż zazwyczaj. Po zbiorach owoców, latem rośliny borówki wchodzą w bardzo istotną fazę rozwojową – zaczynają zawiązywać pąki kwiatowe, z których będziemy zbierać owoce w przyszłym sezonie.

Krzewy borówek wiążą pąki kwiatowe na pędach jednorocznych i rocznych przyrostach starszych pędów, najliczniej w ich częściach wierzchołkowych. Liczba pąków kwiatowych na krzewie zależy, więc od liczby pędów jednorocznych, a głównie od liczby i stanu przyrostów rocznych na pędach starszych. Im silniejsze przyrosty jednoroczne tym więcej pąków kwiatowych dobrej jakości wydających ładne i „grube” owoce. Stąd pojawia się konieczność zadbania o stan pędów owoconośnych już po zbiorach owoców.

W tym czasie, tuż po zbiorach owoców warto wykonać opryskiwanie krzewów borówki mieszaniną 2 l/ha BLACKJAK razem z 1,5 l/ha Terra-Sorb Complex. Zabieg ten należy powtórzyć po 14 dniach. Postawienie na mieszaninę tych środków w efekcie zapewnia prawidłowe wiązanie pąków kwiatowych na przyszły sezon. Połączenie unikatowej technologii mikronizowanego loenardytu – BLACKJAK z L – aminokwasami pochodzenia roślinnego oraz mikroelementów zawartych w Terra-Sorb Complex znacząco wspiera rozwój części nadziemnej i systemu korzeniowego roślin, w tym wspomniane wiązanie pąków kwiatowych.

Jeżeli prognozy pogody będą zapowiadać małą ilości opadów, suszę, wysokie temperatury lub silną operację słoneczną (warunki atmosferyczne ograniczające wiązanie pąków kwiatowych) warto wspomóc krzewy borówek stymulatorem odporności na wymienione czynniki atmosferyczne – preparatem NURSPRAY HC. Preparat stosujemy w dawce 200 ml/ha, przed nastaniem warunków stresowych. Z naszych obserwacji wynika, że zastosowanie NURSPRAY HC sprzyja budowie biomasy liści i wiązaniu pąków kwiatowych na kolejny sezon nawet w trudnych warunkach atmosferycznych. W tym czasie oczywiście kontynuujemy standardowe zabiegi agrotechniczne w tym podlewanie krzewów i fertygację.

Do tych zabiegów możemy włączyć nasz adiuwant doglebowy SLICK. SLICK zastosowany wraz z wodą do nawadniania poprawia jej dystrybucję w glebie zarówno w pionowym, jak i poziomym ruchu wody w glebie. Na glebach lekkich ogranicza przemieszczanie się wody w głąb profilu glebowego poza zasięg korzeni, zatrzymując ją w strefie systemu korzeniowego. Stosowany na glebach ciężkich, zlewnych, słabo przepuszczalnych, pomaga wodzie przesiąkać do strefy występowania systemu korzeniowego. Ogranicza tym samym straty wody wynikające z przesiąkania wody poza zasięg systemu korzeniowego na glebach lekkich oraz ogranicza straty wody wynikające ze spływów powierzchniowych, z którymi mamy do czynienia na glebach ciężkich, zlewnych. Na glebach lekkich ogranicza tym samym także straty nawozów stosowanych w fertygacji.

Przeprowadzone doświadczenia nad zdolnością zatrzymywania wody w glebie (ograniczenie przesiąkania), wskazują, że dodatek SLICK do wody przeznaczonej do nawadniania pozwala na zaoszczędzenie do 28% wody – ograniczanie przesączania się wody poza zasięg systemu korzeniowego. Woda związana ze SLICK dodatkowo wolniej paruje z gleby (mniejsza ewaporacja). Efekty działania naszych rozwiązań w uprawie borówki amerykańskiej potwierdziliśmy w wielu doświadczeniach własnych oraz doświadczeniach prowadzonych przez wyspecjalizowane jednostki naukowe.

Jak wspomóc regenerację roślin po przymrozkach?

Niestety, po praktycznie dwóch i pół miesiąca niespotykanie ciepłej, a czasami wręcz gorącej pogody, nasunęła się nad Polskę fala arktycznego chłodu. Wiemy, że stres niskiej temperatury może eliminować lub silnie ograniczać plonowanie wielu gatunków roślin uprawianych w naszym Kraju i z takim zjawiskiem mamy do czynienia w tej chwili, w niektórych rejonach naszego kraju. Uszkodzenia spowodowane niską temperaturą zależą od zakresu spadku temperatury, czasu jej oddziaływania na rośliny oraz od tempa jej spadku.

W praktyce możemy obserwować uszkodzenia roślin spowodowane chłodem – temperaturą wyższą od zera oraz uszkodzenia spowodowane mrozem – temperaturą poniżej zera. Uszkodzenia chłodowe to głównie zakłócenia w procesie krążenia cytoplazmy i przebiegu procesu fotosyntezy oraz powstawanie reaktywnych form tlenu. Dalszy spadek temperatury, poniżej zera, wprowadza kolejny element – możliwość zamarzania wody, tej zgromadzonej w komórkach i tej w przestrzeniach międzykomórkowych. Powstanie kryształków lodu w komórce prowadzi wprost do zniszczenia jej struktur i w konsekwencji do śmierci komórki. Zamarzanie wody w przestrzeniach międzykomórkowych prowadzi do bardzo silnego odwodnienia komórek i powstania silnego stresu wodnego. Jest to główną przyczyną uszkodzeń mrozowych. Uszkodzenia komórek i tkanek spowodowane zamarzaniem wody, mogą powstać także w wyniku procesu tajania lodu w tkankach. Zbyt szybki wzrost temperatury w tym okresie, zbyt duże nasłonecznienie mogą powodować powstawanie dodatkowych uszkodzeń.

Praktycznie każdy z Producentów warzyw czy owoców starał się na swój sposób walczyć z przymrozkami. Mimo podjętych działań prewencyjnych ograniczających skutki działania niskiej temperatury, warto naszym zdaniem pomyśleć w tej chwili o:

wsparciu procesów regeneracji roślin po przymrozkach
ustabilizowaniu gospodarki hormonalnej roślin i uzupełnieniu niedoborów mikroelementów
przygotowaniu roślin na ewentualne kolejne stresy, a głównie suszę, wysokie temperatury i nadmiar słońca.

Wsparcie regeneracji roślin proponujemy rozpocząć od zabiegu mieszaniną BLACKJAK 2l/ha + Terra-Sorb Complex 1,5 l/ha. Zabieg powinniśmy wykonać, gdy unormują się warunki atmosferyczne i temperatura w dzień osiągnie przynajmniej 12^oC. Każdy z tych produktów ma swoje określone działanie i zadanie do spełnienia.

BLACKJAK zastosowany dolistnie:

silnie aktywuje proces oddychania i fotosyntezy – rośliny na regenerację uszkodzeń potrzebują ogromnych ilości energii
zwiększa wykorzystanie azotu – azot konieczny jest do syntezy białek (w tym enzymów) zaangażowanych w procesie regeneracji
poprawia pobieranie i dystrybucję fosforu – fosfor to podstawa przemian energetycznych, które są podstawą regeneracji
aktywizuje podziały komórkowe – tym samym sprzyja procesom naprawczym zachodzącym w tkankach roślin

Terra-Sorb Complex:

dostarcza roślinom ważne w procesie regeneracji aminokwasy, w tym prolinę, glicynę i kwas glutaminowy
uzupełnia w roślinach chwilowe, spowodowane niskimi temperaturami, niedobory mikroelementów głównie: boru, cynku, żelaza
aktywizuje fotosyntezę
poprawia wigor roślin

Po upływie około 7 dni, szczególnie w uprawach: roślin jagodowych i w sadach naszym zdaniem warto zastosować nawóz XSTRESS w dawce 1,5 l (1 l/ha) w mieszaninie z nawozem BioCal w dawce 1 l/ha.

Mieszanina XSTRESS + BioCal:

uzupełnia chwilowe niedobory mikroelementów oraz wapnia
uruchamia w roślinach aktywność auksyn sterujących w roślinach między innymi procesami wzrostu i rozwoju oraz uruchamiających pompę wapniową
przesuwa metabolizm ważnego aminokwasu – metioniny w kierunku powstawania bardzo ważnych dla roślin poliamin, efektem tego procesu jest ograniczenie produkcji etyleny – hormonu odpowiedzialnego za starzenie się roślin

Jako trzeci zabieg po kolejnych 7 dniach, tym razem zabieg typowo prewencyjny, proponujemy zaaplikować nasze najnowsze rozwiązanie stymulator odporności roślin na niektóre stresy – preparat NURSPRAY HC w dawce 200 lub 400 ml/ha (zależnie od gatunku rośliny).

Po zastosowaniu na rośliny NURSPRAY HC:

uruchamia procesy obronne w roślinach
indukuje regenerację roślin po ustąpieniu stresu
aktywizuje fotosyntezę nawet w warunkach stresu

Dzięki efektowi pamięci stresu, NURSPRAY HC działa około 30 dni od zastosowania.

Tuż po zastosowaniu preparatu dochodzi do:

uruchomienia wielu genów odpowiedzialnych za reakcję roślin na stres
aktywacji systemów pozwalających zachować równowagę oksydoredukcyjną
zwiększenia ilość osmoprotektantów i przeciwutleniaczy

Rośliny traktowane NURSPRAY HC lepiej znoszą stres, szybciej wychodzą ze stresu i szybciej się regenerują po ustąpieniu warunków stresowych.

Działanie HURSPRAY HC jest typowym działanie zapobiegawczym – przygotowującym metabolizm roślin do walki ze stresami środowiskowymi.

Xstress mikroelementowy nawóz przeznaczony do spowolnienia procesów PRZEJRZEWANIA owoców

Daj na wstrzymanie

To mikroelementowy nawóz przeznaczony do spowolnienia procesów PRZEJRZEWANIA owoców.

Daje każdej komórce sygnał i energię „drugiej młodości”, dzięki czemu roślina zaczyna produkować kwas benzoesowy hamujący syntezę etylenu, ogranicza również inne procesy powodujące przejrzewanie.
Stosowany bezpośrednio przed zbiorem, wydłuża okres optymalnej dojrzałości zbiorczej, co ułatwia planowanie zbioru w trudnych warunkach pogodowych (wysoka temperatura, obfite deszcze), bądź przy braku siły roboczej.
Ogranicza procesy oddychania po zbiorze, dzięki czemu owoc charakteryzuje się większą odpornością w transporcie oraz większą trwałością handlową w obrocie.

Zalecenia

MALINA W POLU
1,5 l/ha 3–4 dni przed pierwszym zbiorem, zabieg powtarzać co 7 dni
w przypadku wystąpienia niekorzystnych warunków (gorąco, obfite deszcze) dawkę należy powiększyć: do 2 l/ha

MALINA POD OSŁONAMI
1 l/ha 3–4 dni przed pierwszym zbiorem, zabieg powtarzać co 7 dni
TRUSKAWKA
1 l/ha 5–7 dni przed planowanym zbiorem, zabieg powtarzać co 7–10 dni
BORÓWKA
1 l/ha 3–4 dni przed każdym zbiorem w przypadku wystąpienia niekorzystnych warunków (gorąco, obfite deszcze) dawkę należy powiększyć do 1,5 l/ha

BioCal precyzyjnie dostarcza wapń

Skuteczność z natury
Precyzyjnie dostarcza wapń

Czym jest BioCal?

Jest to najnowszej generacji nawóz zapobiegający problemom z prawidłową dystrybucją wapnia w roślinach. Działa na zupełnie innej zasadzie niż nawozy tradycyjne. Ułatwia optymalną dystrybucję wapnia do wszystkich organów
nawet w warunkach stresowych. Dzięki precyzyjnej dystrybucji wapnia pozwala rośliniena optymalne wykorzystanie potencjału.

Skład preparatu: 5% CaO, 3,5% Zn

Technologia Calfl ux zapobiega między innymi:

• gorzkiej plamistości podskórnej jabłek
• suchej zgniliźnie wierzchołkowej pomidora i papryki
• tipburnowi w kapuście pekińskiej
• chorobom fi zjologicznym w innych roślinach

ABY KOMÓRKA POBRAŁA WAPŃ MUSZĄ W NIEJ BYĆ AUKSYNY !!!

BioCal zastępuje naturalne auksyny w transporcie wapnia i dzięki temu uniezależnia roślinę od naturalnego cyklu hormonalnego

Dodatkowe efekty:
• poprawa wybarwiania owoców
• większa zawartość ekstraktu w owocach i warzywach (Brix)
• lepsze właściwości przechowalnicze owoców i warzyw
• lepsze właściwości transportowe owoców miękkich
• większa odporność roślin na choroby

Uwagi:
Mieszanie: BioCal można mieszać z większością znanych nawozów dolistnych i agrochemikaliów. Nie mieszać z nawozami zawierającymi fosfor, chyba że konkretna mieszanina znana jest jako kompatybilna. Stosować rekomendowaną dawkę BioCal
w minimum 100 l/ha wody. Jednoczesne stosowanie BioCal i nawozów zawierających saletrę wapniową może wpłynąć na pogorszenie efektu wybarwienia owoców i spowodować opóźnienie dojrzewania.

Jabłonie: w celu ograniczenia chorób fizjologicznych i polepszeniu zdolności
przechowalniczej owoców, poprawy wybarwiania owoców.
Dawka 1l/ha
Minimum 4 zabiegi w fazach:
1. 20–30% kwiatów otwartych
2. Bezpośrednio po kwitnieniu (jeżeli pierwszy zabieg był niemożliwy do wykonania,
należy użyć podwójną dawkę preparatu)
3. 4 tygodnie po kwitnieniu
4. 4 tygodnie przed planowanym zbiorem

Kapusta pekińska, Kapusta głowiasta: w celu ograniczeniu występowania chorób
fizjologicznych (wewnętrzne zbrunatnienie główek „tipburn”, plamistość pieprzowa)
i poprawy jakości plonu.
Dawka 1–1,5 l/ha
Minimum 3 zabiegi w fazach:

Podlewanie rozsady
Przed zamknięciem główek
2 tygodnie po zamknięciu główek

Sałata: w celu ograniczenia występowania chorób fizjologicznych oraz poprawy jakości plonu

Dawka 1–1,5 l/ha

Minimum 3 zabiegi:

Podlewanie rozsady
10–14 dni po wysadzeniu
Tuż przed zamknięciem główki

Czereśnie i Wiśnie: w celu poprawy jakości planu i redukcji pękania owoców

Dawka 1 l/ha

Minimum 4 zabiegi:

W fazie białego pąka
W czasie opadania płatków
W fazie wzrostu zawiązków
3 tygodnie przed zbiorem

Truskawki i rośliny jagodowe: w celu ograniczenia chorób fizjologicznych
i poprawy jakości plonu

Dawka 1 l/ha
Zabiegi rozpocząć tuż po rozpoczęciu kwitnienia i powtarzać co 10–14 dni
(częstsze zabiegi wykonywać w warunkach stresu)

Pomidor, Papryka, Ogórek: w celu ograniczenia wystąpienia chorób fizjologicznych
(tj. sucha zgnilizna) i zwiększenia zawartości ekstraktu (BRIX)
oraz poprawy jakości plonu (większa jędrność).

Dawka 1 l/ha
Pierwszy zabieg wykonać w początku kwitnienia następne w odstępach co 3 tygodnie

Borówka Amerykańska

Nawadnianie borówki w czasie upałów.

XStress w malinach.


	To mikroelementowy nawóz przeznaczony do spowolnienia procesów PRZEJRZEWANIA OWOCÓW
	Zastosowanie w uprawie: MALINY POLOWEJ I POD OSŁONAMI TRUSKAWKI BORÓWKI
	Stosowany bezpośrednio przed zbiorem wydłuża okres optymalnej dojrzałości zbiorczej, co ułatwia planowanie zbioru w trudnych warunkach pogodowych (wysoka temperatura, obfite deszcze), bądź przy braku sity roboczej. Ogranicza procesy oddychania po zbiorze, dzięki czemu owoc charakteryzuje się większą odpornością w transporcie oraz większą trwałością handlową w obrocie
	Daje każdej komórce sygnał i energię „drugiej młodości”, dzięki czemu roślina zaczyna produkować kwas benzoesowy, hamujący syntezę etylenu, ogranicza równiež inne procesy powodujące przejrzewanie
tel.: +48 793 797 787 tel.: +48 793 797 781 tel.: +48 798 737 693 tel.: +48 793 093 745 www.bioagris.pl info@bioagris.pl BioAgris BioAgris

Ocena programu nawożenia nawozami w uprawie borówki amerykańskiej

dr Paweł Krawiec

Horti Team Paweł Krawiec

ul. Józefowska 35, 24-300 Opole Lubelskie

e-mail: pkrawiec.horti@gmail.com

Lokalizacja doświadczenia i materiał doświadczalny

Badania przeprowadzono w prywatnym gospodarstwie sadowniczym w Karczmiskach k. Opola Lub. w kwaterze borówki wysokiej posadzonej jesienią w 2006r. z sadzonek pojemnikowych trzyletnich rozmnażanych in vitro. Po posadzeniu rośliny zostały zmikoryzowane szczepionką mikorytyczną. Gleba w rzędach roślin była wyściółkowana trocinami. Materiałem doświadczalnym były krzewy borówki wysokiej odmiany `Bluecrop`, posadzone w rozstawie 3,5×0,9m.
Wiosną 2017 roku plantacja została zniszczona przez przymrozki. Uszkodzeniom uległy pąki kwiatowe, kwiaty oraz pędy jednoroczne. W związku z tym w sezonie 2018 kondycja roślin nie była idealna (słaby wzrost w poprzednim sezonie spowodował uzyskanie małej liczby pędów jednorocznych). Dodatkowo w lutym 2018r. zostały uszkodzone pąki kwiatowe przez mrozy.

Plantacja była nawadniana kroplowo. W sezonie 2018r. plantacja była nawadniana co 10-14 dni jednorazową dawką polewową 24-48 m³.

Kwitnienie rozpoczęło się 1.05. a zakończyło 21.05. Zbiory rozpoczęto 27.06. i zakończono 2.08.

Plantację chroniono przeciwko chorobom grzybowym według aktualnego programu ochrony roślin sadowniczych (tab. 1).

Tabela 1. Zrealizowany program ochrony przeciwko chorobom grzybowym i szkodnikom na plantacji borówki amerykańskiej w Karczmiskach w 2018r.

Data

11.04

17.04

23.04

4.05

10.05.

23.05.

1.06

20.06.

Faza rozwojowa

pękanie pąków

rozsypywanie kwiatostanów

(różowy pąk)

początek kwitnienia

pełnia kwitnienia

po kwitnieniu

wzrost owoców

preparaty

Microtiol 80WG

2,5kg/ha

Microtiol 80WG

2,5kg/ha

Switch 62,5 WG

0,8 kg/ha

+ Decis Mega 0,25 l/ha

Luna Sensation 0,8 l/ha

Switch 62,5 WG

0,8 kg/ha

Switch 62,5 WG

0,8 kg/ha

Luna Sensation 0,8 l/ha

Serenade ASO 6 l/ha

Tabela 2. Wykonane posypowe nawożenie w kontroli na plantacji borówki amerykańskiej w Karczmiskach w 2018r

Termin	Produkt	dawka na 1 ha (kg lub L)
Termin	Produkt	nawozów	N	P₂O₅	K₂O	MgO	CaO
kwiecień	Rosafert 12-12-17	250	30	30	42,5	0
	RSM + ASX CaTS	200+20	64	–	–	–	–
	Kizeryt 25 MgO	200	–	–		50	–
maj	siarczan amonu 21-0-0	150	31,5	–	–	–	–
czerwiec	Unica calcium (14.2-0-24, 12 CaO)	200	28,4	–	48	–	24
Razem			154,4	30	115,5	50	424

Powierzchnia wydzielonej do doświadczenia kwatery rzędów wynosiła 0,30 ha (3 rzędy długości 250 m ). W każdym rzędzie znajdowały się wszystkie badane kombinacje. Doświadczenie założono w układzie bloków losowych w 5 powtórzeniach. Powtórzeniami było losowo wyznaczone w linii rzędów poletka składające się z 2 roślin. Zabiegi wykonywano sadowniczym opryskiwaczem Octopus stosując dawkę cieczy roboczej 500 l/ha.

Badano trzy kombinacje:

1) kontrola – bez zabiegów dolistnych

2) XStress 5x w terminach: rozsypujący się pąk (16.04. – 1,5 L/ha) (fot. 1.), przed kwitnieniem (30.04. – 1,0 L/ha) (fot. 2), pełnia kwitnienia (14.05. – 1,0 L/ha) (fot. 3), po kwitnieniu (23.05. – 1,0 L/ha) (fot.4), przed zbiorem (23.06. – 1,0 L/ha) (fot.5)

3) Biocal + XStress 5x w terminach: rozsypujący się pąk (16.04. – 1,0 L/ha + 1,5 L/ha) (fot. 1.), przed kwitnieniem (30.04. – 1,0 L/ha + 1,0 L/ha) (fot. 2), pełnia kwitnienia (14.05. – 1,0 L/ha + 1,0 L/ha) (fot. 3), po kwitnieniu (23.05. – 1,0 L/ha + 1,0 L/ha) (fot.4), przed zbiorem (23.06. – 1,0 L/ha + 1,0 L/ha) (fot.5)

Fot. 1. Bluecrop 16.04.2018

Fot. 2. Bluecrop 30.04.2018

Fot. 3. Bluecrop 14.05.2018

Fot. 4. Bluecrop 21.05.2018

Fot. 5. Bleucrop 20.06.

Badane cechy

Ocena uszkodzeń po zimie 2017/2018

W celu oszacowania wielkości szkód, wyrządzonych przez falę mrozów na przełomie lutego i marca 2018 roku na plantacji, na początku kwietnia, przeprowadzono lustrację. W tym celu pobierano losowo pąki generatywne, krojono je wzdłuż i oceniano pod binokularem według skali:

0 – brak uszkodzeń

1 – uszkodzone okrywy pąka

2 – uszkodzona podstawa pąka lub oś kwiatostanu

3 – uszkodzone okrywy pąka oraz podstawa lub oś kwiatostanu

4 – całkowite uszkodzenie pąka

Fot. 6. Uszkodzenia pąka kwiatowego w stopniu 1 w skali od 0-4.

Fot. 7. Pąk nie uszkodzony (stopień 0 w skali 0-4)

Wzrost roślinJesienią zmierzono po 10 pędów jednorocznych w krzewie rosnących w górnych częściach pędów wieloletnich oraz na losowo wybranych wieloletnich pędach szkieletowych policzono wszystkie pędy jednoroczne

PlonowaniePlon zbierano i ważono osobno z każdego poletka. Obliczono teoretyczną wielkość plonu z 1 hektara plantacji przyjmując, że na 1 ha posadzono 3174 roślin. Na podstawie uzyskanych wyników obliczono dynamikę dojrzewania owoców i wyrażono ją w procentach w stosunku do całkowitego plonu

Jakość owocówMasa owoców – w czasie zbiorów ważono po 100 owoców z każdego powtórzenia.

Zawartość ekstraktu – cechę określono za pomocą refraktometru w 10 owocach w 5 powtórzeniach z każdej kombinacji po każdym zbiorze.

Jędrność owoców – jędrność owoców oceniono za pomocą cyfrowego jędrnościomierza (Wagner Digital Force One). W pełni zbiorów wykonano pomiar sił (w N) potrzebnych do przebicia skórki (w 25 powtórzeniach) oraz sił potrzebnych do zgniecenia owoców (w 25 powtórzeniach). Powtórzeniem był pojedynczy owoc.

Uzyskane wyniki analizowano statystycznie z zastosowaniem analizy wariancji i przedziałów ufności Tukey’a. Obliczenia wykonano w programie Statistica for Windows wersja 5.5A. Wnioskowanie oparto przy poziomie istotności 5%. W tabelach, średnie różniące się istotnie oznaczono różnymi literami.

WYNIKI

Tabela 4. Plonowanie borówki amerykańskiej odmiany ‘Bluecrop’ w 2018 r. w Karczmiskach

Kombinacja	data zbioru										suma plonu
	27.06	02.07	06.07	09.07	13.07	17.07	20.07	23.07	30.07	02.08	kg	% do kontroli
	plon z rośliny (kg)
kontrola	0,06	0,54	0,98	0,65	0,56	0,36	0,27	0,18	0,19	0,06	3,84a	0,0
Xstress+ Biocal	0,03	0,44	1,01	0,70	0,71	0,42	0,38	0,25	0,35	0,12	4,70c	+22,2
Xstress	0,05	0,40	1,17	0,73	0,83	0,47	0,46	0,29	0,47	0,11	4,49b	+16,9
	plon z 1 ha (t)
kontrola	0,20	1,70	3,11	2,05	1,77	1,13	0,85	0,58	0,62	0,19	12,2a	0,0
Xstress+ Biocal	0,11	1,35	3,23	2,31	2,43	1,47	1,30	0,93	1,31	0,47	14,9c	+22,2
Xstress	0,14	1,27	3,56	2,05	2,33	1,24	1,28	0,72	1,40	0,28	14,3b	+16,9

Tabela 5. Dynamika dojrzewania owoców borówki amerykańskiej odmiany ‘Bluecrop’ w 2018 r. w Karczmiskach

Kombinacja	data zbioru
	27.06	02.07	06.07	09.07	13.07	17.07	20.07	23.07	30.07	02.08
	% plonu zebranego w poszczególnych terminach
kontrola	1,6	14,2	25,7	16,8	14,3	9,3	6,8	4,7	4,9	1,5
Xstress+ Biocal	0,7	9,2	22,0	15,6	16,3	9,9	8,7	6,2	8,6	3,0
Xstress	0,9	8,8	25,1	14,3	16,3	8,7	8,9	5,0	10,0	1,9
	skumulowany plon zebrany w kolejnych terminach zbioru (%)
kontrola	1,6	15,8	41,6	58,4	72,7	82,0	88,8	93,5	98,5	100,0
Xstress+ Biocal	0,7	9,9	31,8	47,4	63,7	73,6	82,2	88,4	97,0	100,0
Xstress	0,9	9,7	34,9	49,2	65,5	74,2	83,1	88,1	98,1	100,0

Tabela 6. Masa owoców borówki amerykańskiej odmiany ‘Bluecrop’ w 2018 r. w Karczmiskach

Kombinacja	data zbioru										średnia
	27.06	02.07	06.07	09.07	13.07	17.07	20.07	23.07	30.07	02.08	średnia
	masa 100 owoców (g)
kontrola	228,8	192,5	193,8	162,5	180,0	177,5	172,5a	161,3	176,3	138,8	178,4
Xstress+ Biocal	210,4	193,8	198,8	167,5	196,3	197,5	182,5ab	175,0	170,0	137,5	182,9
Xstress	217,5	193,8	202,5	177,5	185,0	186,3	200,0b	177,5	158,8	135,0	183,4

Tabela 7. Jakość owoców borówki odmiany ‘Bluecrop’ w 2018 r. w Karczmiskach

Kombinacja	data zbioru								średnia (%)
	27.06	09.07	13.07	17.07	20.07	23.07	30.07	02.08	średnia (%)
	zawartość ekstraktu w owocach (%)
kontrola	10,9	11,1	10,4	10,9	11,7	12,1	12,0	12,8	11,5
Xstress+ Biocal	11,5	11,0	10,2	11,5	11,3	11,6	12,9	12,0	11,5
Xstress	10,7	11,3	10,9	10,3	10,2	11,1	13,5	12,6	11,3

Tabela 8. Ocena struktury owoców borówki na podstawie pomiaru sił potrzebnych do zmiażdżenia owocu oraz przebicia skórki wykonana 9.07.18r.

Kombinacja	Siła miażdżenia owocu (N)	Siła przebicia skórki (N)
kontrola	5,0	1,4
Xstress+Biocal	5,1	1,6
Xstress	5,5	1,5

Tabela 9. Ocena wzrostu roślin odmiany ‘Bluecrop’ w 2018 r. w Karczmiskach

Kombinacja	Długość pędów (cm)	Liczba pędów jednorocznych na szkieletowym pędzie
kontrola	64,0	14,3
Xstress+Biocal	58,8	25,1
Xstress	53,8	25,1

Wnioski

Na uzyskane wyniki miały wpływ warunki meteorologiczne podczas zimy 2017/2018 oraz wiosny 2018. Podczas tegorocznej zimy temperatura powietrza była niestabilna, brakowało również okrywy śnieżnej. Na przezimowanie roślin wpłynęła także mokra i zimna jesień, podczas której spadło łącznie 252,8 mm wody, co stanowi 1/3 rocznej sumy opadów dla Lubelszczyzny (600-700 mm). Grudzień był ciepły, ze średnią temperaturą wynoszącą +2°C. Najniższa temperatura w tym miesiącu wyniosła -3,6°C, natomiast w najcieplejszym dniu osiągnęła +10,4°C. W styczniu występowały wahania temperatur. Od ciepłego początku miesiąca z najwyższą temperaturą +9,2°C następował stopniowy jej spadek. Druga połowa była chłodna z minimalną temperaturą wynoszącą -9,6°C. Natomiast koniec stycznia przyniósł ponownie temperaturę przekraczającą 0°C. Grudzień i styczeń z dodatnimi temperaturami przyczyniły się do rozhartowania roślin. Natomiast w lutym nastąpiło znaczne ochłodzenie. Sytuacja stała się jeszcze bardziej niebezpieczna dla roślin na przełomie lutego i marca. Wówczas nadeszła największa fala mrozów. Przez 10 dni, licząc od 24 lutego utrzymywała się temperatura poniżej -10°C, a 2 marca zanotowano spadek do -19,4°C. Taki spadek temperatury, wraz z niewielką ilością okrywy śnieżnej lub jej brakiem, przyczynił się do poważnych uszkodzeń rozhartowanych już roślin. Po wyjściu borówki z okresu spoczynku ich mrozoodporność ulega całkowitej redukcji. Wówczas krzewy borówki mogą zostać uszkodzone w temperaturze niewiele niższej niż 0°C.
Ocenę uszkodzeń mrozowych pąków kwiatowych borówki przeprowadzono 4.04.2018 roku. Wszystkie pąki zostały uszkodzone w pierwszym stopniu skali od 0-4. Uszkodzenia tego typu mogą wpływać na zawiązanie owoców, a zwłaszcza ich wzrost. Przy słabo widocznych uszkodzeniach zalążni można spodziewać się zaburzeń we wzroście owoców. W wyniku tego uzyskuje się duże zawiązanie, ale drobne owoce.
Zbiór owoców borówki w sezonie 2018 trwał około 5 tygodni. Owoce zbierano 10 razy. Pod wpływem zastosowanego programu żywienia pozakorzeniowego istotnie wzrósł plon w obu nawożeniowych kombinacjach. Największy wzrost plonu uzyskano po zastosowaniu mieszaniny Xstress + Biocal +22,2%. Natomiast po pięciokrotnym opryskaniu roślin nawozem Xstress wzrost plonu wyniósł 16,9% w porównaniu do kontroli. Wzrost plonu nastąpił w wyniku pozyywnego wpływu zabiegów na wielkość owoców oraz najprawdopodobniej lepszej regeneracji uszkodzonych pąków w porównaniu do kontroli.
Wielkość owoców nie różniła się istotnie pomiędzy kombinajcami. Jednak w większości terminów zbioru większe owoce zbierano z obu kombinacji opryskiwanych badanymi preparatami.
Nie stwierdzono istotnego wpływu badanych programów nawożenia na dynamikę dojrzewania owoców. Jednak wyraźnie widać opóźniający dojrzewanie wpływ preparatu Xstress (połowę zbiorów przekroczono w obu kombinacjach 4 dni później w porównaniu do kontroli).
Zawartość ekstraktu w owocach nie różniła się istotnie pomiędzy kombinacjami.
Zastosowany program nawożenia nie wpłynął istotnie na strukturę owoców. Jednak owoce traktowane badanymi produktami były jędrniejsze oraz odporniejsze na uszkodzenia mechaniczne
Nie stwierdzono istotnych różnic we wzroście między kombinacjami. Jednak zastosowanie preparatu XStress pojedynczo lub w mieszaninie z preparatem Biocal wpłynęło pozytywnie na rozgałęzianie się roślin. W przypadku tej plantacji jest to bardzo korzystne zajwisko ze względu na poważne uszkodzenia pędów w poprzednim sezonie i problemy ze wzrostem.
Podsumowując należy stwierdzić, że program oprysków mieszaniną Xstress + Biocal lub tylko preparatem Xstress można polecać do regeneracji uszkodzonych przez mróz pąków kwiatowych. Ponadto zabiegi Xstressem oraz Biocalem wpływają korzystnie na wielkość owoców oraz ich strukturę.

Tabela 10. Warunki meteorologiczne od 20.03.2018 do 30.09.2018r. w Karczmiskach

Fot. 8. Kontrola 20.06.

Fot. 9. xStress 20.06.

Fot. 10. XStress + Biocal 20.06.

Konferencja Trendy Jagodowe w Kraśniku

POPRAWA JAKOŚCI BORÓWKI

Borówka amerykańska zalecenia

Program uprawy borówki

Zobacz wszystkie materiały o borówce

Lustracje polowe malin.

Stan plantacji truskawek po zimie- wnioski i opinie dr hab. Zbigniewa Jarosza.

Zgodnie z informacją z dnia 12 marca, specjaliści serwisu doradczego www.doradcajagodowy.pl wyruszyli na wizyty lustracyjne na plantacje truskawki, maliny i borówki w głównych regionach koncentracji uprawy tych gatunków w naszym kraju. Celem wizyt było określenie stanu roślin po okresie zimy oraz ocena wpływu warunków pogodowych na kondycję uprawianych gatunków. Podczas prowadzonych prac zaobserwowano liczne, większe lub mniejsze, uszkodzenia mrozowe koron truskawek oraz pąków borówki wysokiej. Widoczne były także uszkodzenia systemu korzeniowego roślin spowodowane nadmiarem opadów poprzedniej jesieni. W materiale filmowym te i inne obserwacje omawia dr hab. Zbigniew Jarosz. Wskazuje jakie są przyczyny uszkodzeń oraz proponuje jak można wspierać rośliny w tym trudnym, wczesnowiosennym okresie, aby zregenerować powstałe uszkodzenia oraz zapewnić roślinom dobre warunki do wzrostu i rozwoju. Nie bez znaczenia w procesie regeneracji uszkodzonych roślin jest pogoda, która może ten proces przyspieszyć lub opóźnić. Oczywiście bardzo ważne są również działania jakie na plantacjach zostaną podjęte przez samych plantatorów. Dlatego decyzje o wykonaniu zabiegów każdorazowo należy podejmować w oparciu o przebieg warunków atmosferycznych oraz dopasować do kondycji danej plantacji. Niniejszy film (kliknij tutaj) , który został nakręcony podczas wizyty lustracyjnej prowadzonej na plantacji truskawki w rejonie Polski centralnej, prezentuje tylko fragment prowadzonych działań, uzyskanych na tej podstawie informacji oraz wyciągniętych wniosków. Kolejne filmy, relacje, komunikaty i informacje będą wkrótce publikowane w serwisie doradczym www.doradcajagodowy.pl.

Jeśli mają Państwo więcej pytań, zapraszamy do kontaktu:

dr hab. Zbigniew Jarosz dr Paweł Krawiec Albert Zwierzyński

+ 48 507 191 568 + 48 600 461 421 +48 533 373 709

z.jarosz@doradcajagodowy.pl p.krawiec@doradcajagodowy.pl albert@agro-wsparcie.pl

Najnowsze zalecenia dla uprawy borówki.

BORÓWKA pobierz w wersji PDF do wydruku

Zalecenia-BORÓWKA-2017.pdf

PREPARATY:

BIOCAL

POLYVERSUM WP

PROTECTOR

BLACKJAK

SUZUKI TRAP

TERRA SORB COMPLEX

TERRA SORB RADICULAR

XSTRESS

ZALECENIA STOSOWANIA:

PRZED SADZENIEM

BLACKJAK 250 ml / 100 l wody

moczyć korzenie sadzonek

dla lepszego efektu zabieg można połączyć z 100 ml / 100 l wody TERRA SORB COMPLEX

FERTYGACJA

BLACKJAK – 4l / ha w fertygacji (wraz z ruszeniem wegetacji)

TERRA SORB RADIULAR 10 – 20 l/ha

Zabieg wykonać:

Około 4 tygodnie po wysadzeniu
Przed kwitnieniem
W czasie wzrostu zawiązków

ZAPOBIEGANIE SZAREJ PLEŚNI I ANTRAKNOZIE

Przed kwitnieniem POLYVERSUM WP 150 g / ha + PROTECTOR 300 ml / ha

Początek kwitnienia POLYVERSUM WP 150 g / ha + PROTECTOR 300 ml / ha

Po kwitnieniu POLYVERSUM WP 150 g / ha + PROTECTOR 300 ml / ha

Następne zabiegi wykonywać z uwzględnieniem nasilenia presji czynnika chorobotwórczego, zabiegi nie wykonywać częściej niż 7 dni

UWAGA

Przy użyciu preparatu POLYVERSUM WP należy zachować odpowiedni odstęp, w zależności od wcześniej stosowanych fungicydów.

ZWIĘKSZANIE JAKOŚCI I WIELKOŚCI PLONU

TERRA SORB COMPLEX 1 – 1,5 l / ha + PROTECTOR 300 ml / ha

Zabieg wykonywać z dodatkiem BLACKJAK 2 l / ha

Zabiegi wykonywać od początku kwitnienia co 7 – 10 dni

ZAPOBIEGANIE CHOROBOM FIZJOLOGICZNYM ORAZ POPRAWA JAKOŚCI OWOCÓW POOPRZEZ AKTYWACJĘ POMPY WAPNIOWEJ

BIOCAL 1 l / ha + PROTECTOR 300 ml / ha

Zabiegi wykonywać co 10-14 dni

BIOCAL dzięki niskiemu pH można łączyć ze wszystkimi fungicydami

KONDYCJONOWANIE WODY

BLACKJAK pełni rolę kondycjonera wody w dawce 50 ml /100 l wody

UTRZYMANIE JAKOŚCI OWOCÓW Z JEDNOCZESNYM WYDŁUZENIEM OKNA ZBIORU OWOCÓW

XSTRESS 1 l / ha + PROTECTOR 300 ml / ha. Zabieg wykonać na 3 – 4 dni przed każdym zbiorem.

W razie niekorzystnych warunków pogodowych dawkę zwiększyć do 1,5,l/ha

MONITORING DROSOPHILA SUZUKII

Zawiesić 3 – 4 pułapki na ha, istotne jest aby pułapki znajdowały się na środku oraz na obrzeżach

Pułapki należy sprawdzać co 3 – 7 dni w zależności od sezonu

Rozpoznanie złapanych much należy przeprowadzać pod binokularem w laboratorium

Płyn w pułapkach wystarcza na okres ok. 3 miesięcy, po tym czasie płyn należy uzupełnić

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zapoznaj się z zagrożeniami i postępuj zgodnie ze środkami ostrożności wymienionymi na etykiecie.

Poprawa zawiązywania owoców

Borówka amerykańska zawiązywanie owoców

W tym roku przymrozki bardzo się dały we znaki. Stosowano rożne metody z rożnym skutkiem. My również spróbowaliśmy zastosować nasz program i oto pierwsze wyniki z borówki amerykańskiej od Dr Pawła Krawca. Okazało się, że najciekawiej wyszła kombinacja z zastosowaniem XSTRESS i BIOCAL dzięki, której pąki były w pełni zaopatrzone w wapń i powstrzymany był proces wydzielania etylenu. Znacząco mniejsza była ilość uszkodzonych pąków, ale też co ważne znaczniej mniejszy był stopień ich uszkodzenia co pozwalało wytworzyć z nich zawiązki.

Etykieta XStress

Etykieta XStress dla opakowania 1 litr.

Pobierz etykietę Xstress 1 litr

Co robiliśmy w jagodnikach

, w uprawie malin.

Doświadczenie prowadzone przez Dr Pawła Krawca nad ograniczeniem skutków wiosennych przymrozków.

Borówka przymrozki 2017

Borówka XSTRESS 2017

Wyniki badań wpływu XStress na jędrność i masę owoców

Kontrola jędrności borówki.

Opinia plantatora.

Trwałość maliny

w obrocie.

Xstress – jak to działa?

Niezwykłe efekty w uprawie jabłek.

Poprawa jędrności borówki amerykańskiej.

preparatem opóźniającym przejrzewanie borówki amerykańskiej.

Program ochrony borówki przed antraknozą.

Największy producent borówki w Polsce opowiada o programie poprawi jędrności owoców.

Największy producent borówki w Polsce opowiada o sposobach zapobieganiu zamieraniu pędów.

Zbiory borówki.

Ekologiczny środek do zwalczania wszystkich chorób w jagodnikach.

Bez karencji i pozostałości. Poprawa zdolność transportowych.

Program dla borówki amerykańskiej. Antraknoza. Szara Pleśń. Jędrność owoców.

Borówka

amerykańska

borówka amerykańska brązowe plamy na liściach

ochrona

skuteczność

wczesność

jędrność

ANTRAKNOZA

Borówka zaatakowana antraknozą

PROGRAM RAMOWY ANTRAKNOZA SZARA PLEŚŃ

przed kwitnieniem	*POLYVERSUM 150 g/ha PROTECTOR 300 ml/ha**
kwitnienie	*POLYVERSUM 150 g/ha PROTECTOR 300 ml/ha**	BIOCAL 1 l/ha co 10-14 dni
	2 zabiegi chemiczne
po kwitnieniu	1 zabieg chemiczny
	*POLYVERSUM 150 g/ha PROTECTOR 300 ml/ha**

OCHRONA

Biologiczny fungicyd zawierający zarodniki grzyba Pythium oligandrum. Zwalcza antraknozę i szarą pleśń.

JAK DZIAŁA POLYVERSUM

Szczepionka

Fungicyd

Biostymulator

Szczepionka: Wytwarzany przez Pythium oligandrum enzym oligandryna, stymuluje komórki roślinne do uruchomienia mechanizmów obronnych dzięki czemu roślina jest gotowa na infekcję:

roślina zaczyna produkować fitoaleksyny
zwiększa zawartość ligniny w ścianach komórkowych.

Ciekawostka!

Doświadczenia prowadzone na Uniwersytecie w Bordeaux, pokazały, że jedynie podlewanie winorośli Pythium oligandrum spowodowało zmniejszenie porażenie owoców szara pleśnią o 70%.

Fungicyd:

Pythium oligandrum powoduje enzymatyczny rozkład strzępek grzybów, na których pasożytuje.

Biostymulator:

Stymuluje rozwój tkanek, szczególnie wzrost masy korzeniowej.

JĘDRNOŚĆ

Im większa jędrność, tym mniejsze ryzyko wystąpienia antraknozy i dłuższy okres przechowywania borówki.

JAK DZIAŁA BIOCAL BioCal stymuluję pompę wapniowa w komórkach owoców, dzięki czemu wapń jest do nich dostarczany niezależnie od obecności naturalnych auksyn.

Uwaga!

Gdy komórka nie zawiera auksyn, nie może pobierać wapnia.

Rola wapnia w roślinie:

buduje strukturę ścian komórkowych
reguluje pobieranie mikroelementów do komórek
aktywuje wytwarzanie substancji odpornościowych
reguluje wytwarzanie cukrów
reguluje kwasowość soku komórkoweg

WCZESNOŚĆ

BlackJak: zawiesina Leonardytu.

WAŻNE: pH 4-5.

Huminy oraz Kwasy Ulmowe stymulują rozwój korzeni i ich regeneracje po zimie oraz w trudnych warunkach.

Dawka przy nawadnianiu kroplowym: 3-5 l/ha.

Dodatek BlackJak do nawozów dolistnych i środków ochrony roślin pobudza metabolizm rośliny i poprawia skuteczność działania stosowanych preparatów.

Jako dodatek do zabiegów dolistnych: 50 ml/100 l cieczy.

SKUTECZNOŚĆ

Protector jest adiuwantem wytwarzanym z żywicy sosny amerykańskiej. Poprawia przyczepność środków ochrony roślin i nawozów dolistnych. Chroni je przed zmywaniem.