Komunikat XXIII z dnia 17.08.2015
Zmieniki
Latem na plantacjach truskawek można zaobserwować zmieniki. Są to pluskwiaki różnoskrzydłe o wydłużonym ciele, długości około 4-8 mm w zależności od gatunku (fot. 1). Zabarwienie ciała osobników dorosłych jest zmienne od zielonkawożółtego do brązowego. Larwy są zielonkawe, podobne do osobników dorosłych. Najmłodsze stadia larwalne są bezskrzydłe, starsze posiadają zawiązki skrzydeł.
Uprawy sterowane z sadzonek frigo i odmiany powtarzające owocowanie są atrakcyjnym pokarmem dla drugiego pokolenia zmieników. Pokolenie to dodatkowo jest liczniejsze od pierwszego i masowo nalatuje na truskawki powodując szkody sięgające niekiedy 70-80% na plantacjach truskawek dojrzewających w drugiej połowie lipca, głównie jednak obserwuje się je w sierpniu i we wrześniu. Pierwsze pokolenie zmieników pojawiające się wiosną nie ma znaczenia gospodarczego, ponieważ nie powoduje dużych szkód.
Fot. 1. Zmienik – postać dorosła (fot. Zbigniew Jarosz).
Szkodliwość
Uszkodzenia powodują osobniki dorosłe i larwy, wysysając pąki kwiatowe, a następnie kwiaty, oraz tworzące się zawiązki. Efektem tego żerowania są obserwowane zniekształcenia owoców (fot. 2). Są one drobne, spłaszczone i mają twardy, zabarwiony na ciemnozielono wierzchołek (nadmiernie zagęszczone zielone orzeszki). Część z nich zasycha i opada. Tak uszkodzone owoce nie nadają się do handlu i konsumpcji.
Nie wszystkie tego typu uszkodzenia należy wiązać z obecnością szkodnika na plantacji ponieważ uszkodzenia owoców mogą być spowodowane również przez inne czynniki m.in. niepełnym zapyleniem kwiatów lub działaniem niekorzystnych temperatur.
Fot. 2. Zniekształcone owoce spowodowane żerowaniem zmienników (fot. K. Golan).
Monitoring plantacji
Lustracje należy prowadzić przez cały okres kwitnienia co 10-14 dni strząsając zmieniki z losowo wybranych roślin. Próg zagrożenia plantacji to 1 osobnik na 25 kwiatostanów.
Zwalczanie
Opryskiwać po zauważeniu zmieników na kwiatostanach i młodych zawiązkach owoców Mospilan 20 SP 0,125-0,3 kg/ha + zwilżacz Spur 0,1 l/ha.
Dr hab. Edyta Górska-Drabik, dr hab. Katarzyna Golan
Katedra Entomologii
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
