Komunikat nr XV Umiar i rozwaga w dokarmianiu poza korzeniowym i biostymulacji

Komunikat dla Grupy Truskawkowej

Numer XV z dnia 15 maja 2016

Umiar i rozwaga w dokarmianiu pozakorzeniowym i biostymulacji

Skutki zbyt intensywnego dokarmiania pozakorzeniowego

Dokarmianie pozakorzeniowe, czyli dostarczanie roślinom substancji pokarmowych na części nadziemne w formie oprysku jest tylko formą uzupełnienia podstawowego nawożenia dokorzeniowego i w żadnym wypadku nie może zastąpić prawidłowej agrotechniki.

Próby zastąpienia nawożenia podstawowego poprzez dokarmianie pozakorzeniowe kończą się najczęściej poważnym uszkodzeniem blaszki liściowej odpowiadającej za produktywność roślin (fot. 1). Fitotoksyczne uszkodzenie blaszki liściowej może być powodem drastycznego spadku wielkości plonu (nawet o połowę), jak również istotnie pogarszać jego jakość.

Fot. 1. Uszkodzenie blaszki liściowej truskawki przez zastosowanie oprysku o nadmiernym stężeniu cieczy roboczej

Kiedy dokarmianie pozakorzeniowe jest uzasadnione:

1) w sytuacji uszkodzenia systemu korzeniowego lub wiązek przewodzących składniki pokarmowe – np. przemrożenia, uszkodzenia herbicydowe,

2) w sytuacjach problemów z pobraniem składnika pokarmowego- np. susza, niewłaściwy odczyn gleby,

3) w sytuacjach problemów z alokacją składnika pokarmowego- np. dokarmianie pozakorzeniowe wapniem w okresie dojrzewania owoców

Aby zminimalizować ryzyko fitotoksyczności cieczy roboczej naniesionej w oprysku należy:

stężenie cieczy roboczej dobrać do fazy rozwojowej roślin i warunków pogodowych- na roślinach młodych fitotoksyczne uszkodzenia blaszki liściowej może spowodować nawet 0,3% roztwór niektórych nawozów,

dokarmianie wykonywać unikając pełnego nasłonecznienia (wieczorem, nocą) oraz niskiej wilgotności powietrza – w pełnym nasłonecznieniu i wysokiej temperaturze woda z oprysku gwałtownie odparowuje a agrochemikalia pozostające na blaszce stają się silnie fitotoksyczne,

unikać zbyt częstego dokarmiania powodującego kumulację naniesionych agrochemikaliów na blaszce liściowej- szczególnie w przypadku dostarczania roślinom pierwiastków lub preparatów wolniej wchłanianych np. aniony, siarka zawiesinowa

unikać łączenia ze sobą kilku agrochemikaliów – łączne zastosowanie w dokarmianiu pozakorzeniowym nawozów i środków ochrony roślin może zmniejszać skuteczność ochrony oraz istotnie zwiększa ryzyko wystąpienia fitotoksyczności,

Biorąc pod uwagę tempo pobierania składników pokarmowych przez blaszkę liściową (tab. 1) bezpieczna odstęp pomiędzy kolejnymi zabiegami dokarmiania pozakorzeniowego powinien wynosić kilka dni (6-7). Częstsze wykonywanie zabiegów dokarmiania, szczególnie w połączeniu z zabiegami ochrony chemicznej roślin, stwarza ryzyko fitotoksycznego uszkodzenia blaszki liściowej.

Tabela. 1. Przybliżony czas pobierania składników pokarmowych przez blaszkę liściową w optymalnych warunkach pogodowych (według różnych autorów)

Jeżeli składniki pokarmowe zostały uzupełnione w glebie do zawartości optymalnych oraz są spełnione wszystkie wymogi decydujące o ich pobraniu i alokacji (np. optymalny odczyn, wilgotność, zdrowotność roślin) nie ma potrzeby dokarmiania pozakorzeniowego !!!!

Nadmierna biostymulacja roślin

Fot. 2. Zdeformowany owoc odmiany ‘Marmolada-Oneror’ w skutek nadmiernej biostymulacji.

Stosowanie preparatów i nawozów o właściwościach biostymulujących jest celowe tylko w sytuacjach powodujących u roślin silny stres: długotrwałe chłody, okresowe przymrozki, uszkodzenie w wyniku gradobicia, uszkodzenia w wyniku niewłaściwego zastosowania herbicydów.

Po przejściu czynnika stresowego kontynuacja zabiegów biostymulujących jest niecelowa a w niektórych przypadkach może być nawet szkodliwa. Szczególnie dotyczy to łącznego stosowania kilku preparatów o właściwościach biostymulujących.

Regularne stosowanie nawozów lub preparatów o właściwościach stymulujących powoduje powstanie u roślin swoistego „efektu przyzwyczajenia”. Roślina zaczyna traktować dostarczane regularnie substancje i preparaty stymulujące jako standardowy element agrotechniki co powoduje, iż w sytuacjach silnego stresu efektywność zabiegów stymulujących spada.

Należy pamiętać, iż efektywność zabiegów biostymulujących jest tym większa im gorsze są warunki powodujące konieczność zastosowania stymulacji. Jeżeli stosowana agrotechnika oraz panujące warunki pogodowe są optymalne to efektywność zabiegów biostymulujących jest niedostrzegalna.

Ponadto należy zdawać sobie sprawę, iż większość preparatów i nawozów o właściwościach stymulujących pobudza wzrost i rozwój wegetatywny roślin. Nadmierna biostymulacja łatwo powoduje zakłócenie optymalnej równowagi generatywno-wegetatywnej.