Komunikat V z dnia 21 kwietnia 2015
Mączniak prawdziwy
Wraz z ruszeniem wegetacji konieczne będą lustracje pod kątem występowania głównie mączniaka prawdziwego truskawki, ale także białej i czerwonej plamistości liści truskawki, które pozwolą na podjęcie właściwej decyzji o ewentualnym zabiegu, gdyż nie na wszystkich plantacjach zabieg przed kwitnieniem jest konieczny.
fot. 1 i 2 Mączniak prawdziwy truskawki.
Grzyby, będące sprawcami mączniaków prawdziwych, obficie zarodnikują i silnie porażają rośliny podczas upalnej, bezdeszczowej pogody, a takich dni w minionym sezonie było wiele.
Grzyb Sphaerotheca macularis powodujący mączniaka prawdziwego truskawki jest wyspecjalizowaną formą porażającą truskawkę i poziomkę. Występuje we wszystkich rejonach uprawy tych roślin. Nasilenie choroby zależy od warunków klimatycznych i podatności uprawianej odmiany. Najbardziej narażone na porażenie są: „Elsanta”, „Honeoye”, „Marmolada”, „Tarda Vicoda”, „Darselect”, „Camarosa” i inne (wykres).
Wykres 1. Nasilenie mączniaka prawdziwego na różnych odmianach truskawki.
Grzyb może infekować wszystkie organy nadziemne truskawki, ale najsilniej porażane są liście i zielone zawiązki owoców.
Fot. 3 Objawy mączniaka prawdziwego na odmianie Clery, w rejonie Grójca uprawianej pod okryciem z agrowłókniny.
W warunkach polowych pierwsze symptomy choroby obserwowane są zwykle w drugiej połowie maja w postaci białoszarego, mączystego nalotu, złożonego z grzybni i zarodników konidialnych, rozwijającego się głównie na dolnej stronie liści. Natomiast w warunkach szklarniowych mączysty nalot może pojawić się wcześniej i występuje na obydwu stronach blaszki liściowej. Silnie porażone liście zwijają się charakterystycznie łódkowato ku górze, co sprawia, że mączysty nalot znajdujący się na dolnej stronie liścia staje się wtedy dobrze widoczny. Wkrótce po wystąpieniu objawów mączniaka obserwuje się znaczne zmiany zabarwienia liści- u większości odmian truskawki dochodzi do czerwienienia brzegów liści, a w przypadku niektórych odmian- do silnych uszkodzeń blaszki liściowej i pojawienia się na jej górnej stronie początkowo chlorotycznych, następnie czerwonobrunatnych plam (np. u odmiany „Dukat”). Często w miejscu przebarwień tkanka zamiera.
Mączniak prawdziwy truskawki jest szczególnie groźny w uprawach pod osłonami i na plantacjach matecznych. Sadzonki wszystkich odmian wykazują wysoką podatność na porażenie i na niechronionych plantacjach matecznych choroba występuje corocznie w dużym nasileniu.
Już pierwsze widoczne objawy powinny być sygnałem o konieczności wykonania zabiegu, zanim grzyb zacznie obficie zarodnikować i rozprzestrzeniać się na kolejne rośliny. Zarodnikowaniu i rozprzestrzenianiu zarodników grzyba sprzyja ciepła temperatura (15-27°C) i sucha pogoda, a infekcjom- wysoka wilgotność utrzymująca się wewnątrz roślin truskawki.
Profilaktyka:
– Nie dopuszczać do nadmiernego zagęszczenia plantacji i jej zachwaszczenia.
– Dostosować nawożenie azotowe do potrzeb roślin.
Zwalczanie:
Opryskiwać odmiany podatne, krótko przed kwitnieniem lub na początku kwitnienia tylko na plantacjach, na których pojawiły się objawy choroby. Ze względu na niskie temperatury panujące w tym okresie wskazane są:
fungicyd Zato 50 WG w dawce 0,25 kg/ha,
lub preparaty biologiczne: Polyversum WP (0,1 kg/ha) i Vaxiplant SL (1,0 l/ha).
W razie konieczności, czyli dużego nasilenia choroby i odpowiedniej temperatury można zastosować środki typowo mączniakobójcze: Domark 100 EC (0,6 l/ha).
Należy również pamiętać, że wiele środków stosowanych do zwalczania szarej pleśni truskawek (Signum 33 WG w dawce 1,8 kg/ha, Luna Sensation 500 SC w dawce 0,8 l/ha, Switch 62,5 WG w dawce 0,8 kg/ha) ograniczają nasilenie mączniaka. Jeżeli więc objawy choroby pojawią się później, w okresie kwitnienia, zwykle nie ma potrzeby wykonywania dodatkowych zabiegów.
Dr hab. Beata Meszka prof. nadz.
Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach
