Komunikat dla Grupy Truskawkowej

Numer XIII z dnia 4 maja 2016

Zagrożenie  na plantacji  kwieciakiem malinowcem

Gatunkiem, który w okresie przed kwitnieniem truskawek może powodować lokalnie duże, sięgające nawet ponad 50% uszkodzenia paków kwiatowych jest kwieciak malinowiec (Fot 1,2).  Występuje on na plantacjach praktycznie każdego roku już w okresie od pierwszej połowy kwietnia, gdy temperatura powietrza ustali się na poziomie około 12⁰ C. Szkody na roślinach powodują chrząszcze (samice) pierwszego pokolenia, drugie pokolenie, które obserwowane może być w ostatnich dniach czerwca nie powoduje szkód. Pierwsze symptomy obecności tego szkodnika to niewielkie (ok. 1-2 mm), wygryzione przez  młode chrząszcze dziurki w liściach (Fot. 2). Jednak główna szkodliwość kwieciaka ma miejsce od około dwóch tygodni przed kwitnieniem, gdy samice składają jaja w nierozwinięte jeszcze pąki kwiatowe, jednocześnie podgryzając ich szypułkę. Wskutek takiego uszkodzenia pąki nie rozwijają się i zasychają. Niebezpieczeństwo zaatakowania plantacji przez kwieciaka zależy od odmiany. Szkodnik preferuje odmiany wczesne i średniowczesne takie jak: Elsanta, Elkat, Kastor, Kent, Marmolada-Onebor, Polka, Pegasus, Seal czy Tenira.

Na roślinach większości odmian widoczne są już coraz wyraźniej formujące się pąki kwiatowe, przyhamowane jednak przez występujące w bieżącym okresie niskie temperatury.  Dlatego, gdy truskawki zbliżają się do okresu kwitnienia należy zwrócić uwagę na obecność na nich niewielkich, kilkumilimetrowych, ciemno zabarwionych chrząszczy oraz niewielkie dziurki wygryzione w liściach (Fot 1, 2, 3).

Fot 1 . Chrząszcze kwieciaka malinowca, w otwartym kwiecie truskawki. ( fot. A. Zwierzyński )

Fot. 2. Kwieciak malinowiec – niewielki chrząszcz o wielkości około 4 mm i charakterystycznym wyglądzie (Fot. K. Golan)

Fot.3. Kwieciak malinowiec – pąk kwiatowy z podgryzioną przez samice szypułką oraz wygryzione przez chrząszcze niewielkie dziurki w liściu (fot. A. Zwierzyński)

W celu podjęcia decyzji o zwalczaniu należy wcześniej przeprowadzić lustrację plantacji strząsając z losowo wybranych 50 kwiatostanów (4 próby) chrząszcze na podstawioną powierzchnię np. płytkę. W celu zminimalizowania szkód wywołanych żerowaniem szkodnika zabieg chemiczny należy niekiedy wykonać w okresie rozluźniania się kwiatostanów. Zwykle jednorazowy zabieg skutecznie ogranicza kwieciaka. Jednak przy licznym jego występowaniu zabieg należy powtórzyć po 7-10 dniach lub na początku kwitnienia. Próg zagrożenia stanowią 2 osobniki chrząszczy na 200 kwiatostanów.

Zwalczanie

W programie ochrony roślin do zwalczania kwieciaka na truskawkach zalecane są na bazie deltametryny i acetamiprydyny:

Decis Mega 50 EW (dawka 0,25 l/ha),

Decis Ogród 015 EW (dawka – 0,6 – 0,8 l/ha),

Delta 50 EW (dawka – 0,25 l/ha),

Mospilan 20 SP (dawka -0,125 – 0,3 kg/ha),

Patriot 100EC (dawka – 0,075l/ha)

Zabiegi należy wykonywać po oblocie pszczół przy temperaturze około 15-20°C. W niższych temperaturach zabieg może nie dać spodziewanych efektów, ponieważ chrząszcze nie są wówczas aktywne i przebywają w ukryciu.

Dr hab. Edyta Górska-Drabik, dr hab. Katarzyna Golan,

Katedra Entomologii

Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie